Spośród 11 spółek, w których samorząd Elbląga ma udziały, w 2024 roku pięć przyniosło zysk, a sześć – stratę. Największy zysk osiągnęło Elbląskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej, z kolei najwięcej miasto będzie musiało dołożyć do komunikacji miejskiej – ponad 35 mln zł.
Tradycyjnie we wrześniu departament gospodarki miasta przedstawia radnym raport z działalności miejskich spółek za poprzedni rok. W tym artykule skupiamy się na zyskach i stratach oraz przychodach, jakie one osiągnęły. Dodajmy, że miasto jest udziałowcem 11 spółek, z tego w siedmiu jest jednym właścicielem, w ósmej spółce – EPGK - dzieli udziały z ZUO, której jest stuprocentowym właścicielem. W naszym zestawieniu skupiamy się głównie na tej ósemce.
Przychody
11 spółek, w których Elbląg ma udziały, wypracowały przychody w łącznej wysokości 468 mln zł, to o 10,6 proc. więcej niż w 2023 r. W tym wspomniana ósemka (Elbląskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej. Elbląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji, Zarząd Portu Morskiego, Zakład Utylizacji Odpadów, Elbląskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego, Zarząd Komunikacji Miejskiej, Tramwaje Elbląskie, Elbląskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej) - 437 mln, to oznacza wzrost o 12,9 proc. Największe wzrosty dotyczyły w tej kategorii – EPGK (wzrost 20,8 proc.), ZUO - 19,3 proc. i ETBS - 18,5 proc.
Wzrost przychodów odnotowały także: EPWiK - o 10,2 proc., TE - 9,1 proc., ZKM - o 3,9 proc., Zarząd Portu - o 12,8 proc.
Co ciekawe, obniżenie przychodów nastąpiło w spółce Porto Vista (wcześniejsza nazwa Porta Mare, to biurowiec na Wyspie Spichrzów), w której Elbląg ma 3,5 proc. Udziałów. „Obniżenie nastąpiło z uwagi na zaangażowanie środków w realizację inwestycji i niższe przychody odsetkowe z lokat” – czytamy w raporcie urzędników.
Zyski i straty
W tych statystykach skupiamy się na spółkach, w których Elbląg ma 100 procent lub większość udziałów. Zysk osiągnęły: EPGK – prawie 2,6 mln zł (w 2023 r. było to 1,1 mln zł), EPEC - 2,5 mln zł (w 2023 r. prawie 1,6 mln zł), ETBS - 544 tys. zł (rok wcześniej 805 tys. zł) i ZUO - 410 tys. zł (rok wcześniej była strata ponad 780 tys. zł). Co ciekawe, mimo niższych przychodów zysk osiągnęło także Porto Vista - 1 mln zł (rok wcześniej 2,5 mln zł).
W raporcie zwraca uwagę strata, jaką kolejny rok z rzędu poniosło EPWiK. W 2022 r. wyniosła ona 514 tys. zł, w 2023 – już 4,5 mln zł, a w 2024 roku – prawie 5,4 mln zł. – Zasadniczą przyczyną poniesionych w 2023 i 2024 roku przez spółkę strat był fakt, iż zatwierdzona przez Dyrektora RZGW PGW Wody Polskie w Gdańsku we wrześniu 2021 rok na okres 3 lat taryfa nie w pełni pokrywała rosnące koszty działalności spółki w kolejnych latach.
Dodajmy, że od 20 września 2024 roku obowiązuje nowa taryfa na kolejne trzy lata, w których podwyżki wodę i odprowadzenie ścieków dla mieszkańów wyniosły 27 procent. Za rok przekonamy się,jaki to miało wpływ na wynik spółki.
Niestety, coraz więcej elbląski samorząd musi dopłacać do komunikacji miejskiej. W 2023 roku do działalność ZKM już 32 mln zł (rok wcześniej 27,9 mln zł), a do Tramwajów Elbląskich - 3,4 mln zł (2,7 mln zł rok wcześniej). Co ciekawe, przychody ZKM były w 2024 roku wyższe niż rok wcześniej o ponad 830 tys. zł (mimo braku podwyżek opłat w 2024 r.), ale to efekt działalności Strefy Płatnego Parkowania, którą ZKM również zarządza. Wpływy ze sprzedaży biletów komunikacji miejskiej zmalały o 21 tys. zł.
- Zwiększenie się poniesionej przez spółkę w 2024 roku straty, mimo wyższych przychodów, wynika z większego wzrostu kosztów, w tym kosztów usług przewozowych – czytamy w raporcie urzędników, którzy podkreślają, że stanowią one blisko 90 procent wszystkich kosztów w spółce. W 2024 roku utrzymanie komunikacji autobusowej kosztowało Elbląg 42,5 mln zł, czyli o prawie 12 procent więcej niż w 2023 roku.
Podobna sytuacja dotyczy Tramwajów Elbląskich. W których, przychody są wyższe, ale strata większa. Koszty działalności spółki wzrosły o 11,1 proc.
– Z uwagi na fakt, że praktycznie całość inwestycji dotyczących trakcji i wagonów tramwajowych realizowana jest bezpośrednio przez Gminę Miasto Elbląg, uzyskiwana przez spółkę od miasta stawka za wozokilometr nie pokrywa w pełni ponoszonych przez nią kosztów amortyzacji – czytamy w raporcie o spółkach.
Stratę w 2023 roku w wysokości 171 tys. zł przyniósł także Zarząd Portu Morskiego (rok wcześniej strata 127 tys. zł, a w 2022 r. zysk 177 tys. zł). Trudno się temu dziwić, skoro na terminalu praktycznie nie ma żadnych przeładunków, a jest to związane z trwającymi cały czas pracami pogłębiarskimi na torze wodnym i brakiem ruchu towarowego z obwodu królewieckiego. W tym roku lepiej nie będzie, bo dotychczas przeładowano zaledwie 3 tys. ton towarów.
Wkrótce przedstawimy dane o wynagrodzeniach i zatrudnieniu w elbląskich spółkach komunalnych.