Projekt Bałtycka Odyseja trwa. Co dzieje się (i będzie się działo) w ramach tej inicjatywy,w której znaczącą rolę odgrywa także osada Truso, w kolejnym odcinku naszego cyklu „Śladami wikingów”.
Aplikacja dla turystów i pasjonatów historii
- Ten projekt opiera się na współpracy transgranicznej elbląskiego muzeum, Towarzystwa Naukowego Pruthenia i Miasta Olsztyn, a także Miasta Zielenogradsk w Rosji – zaznacza dr Marek F. Jagodziński z Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Elblągu. - Postanowiliśmy wykorzystać i pokazać wspólne dziedzictwo dla naszych regionów, a więc m. in. kwestie związane z Bałtami, Prusami. Chcemy przedstawić to dziedzictwo szerszemu odbiorcy, wytyczamy m. in. szlaki turystyczne. W przypadku naszego muzeum opracowujemy szlak grodzisk pruskich i zamków krzyżackich aż do granicy Sambii, czyli Obwodu Kaliningradzkiego. Mowa o przygotowaniu nie tylko odpowiednio oznakowanego szlaku turystycznego, ale także o aplikacji na smartfony w języku polskim, angielskim i rosyjskim, która pomoże użytkownikom poznać poszczególne miejsca.
Odkrywca Truso podkreśla, że do punktów istotnych dla tego szlaku należy m. in. wikińskie emporium i związane z nim stanowiska. Przedstawiony zostanie również Elbląg wraz ze swoimi zabytkami i ciekawą historią poszczególnych miejsc. Aplikacja ma wskazywać m. in. punkty obsługi turystycznej, a także miejsca, gdzie można zatrzymać się na nocleg, coś zjeść i oczywiście dowiedzieć się czegoś o poszczególnych lokacjach i zabytkach.
- W przygotowanie tej aplikacji zostały włączone różne stowarzyszenia, grupy, przedsiębiorcy itd. - mówi Marek Jagodziński. - Chodzi o to, by nie były to tylko „wiszące w powietrzu” informacje, ale żeby z poszczególnych miejsc można było jak najlepiej skorzystać i do nich dotrzeć. Warto zaznaczyć, że nie wszędzie dojedziemy autem, aplikacja pokazuje więc, jakim szlakiem dojść w dane miejsce pieszo, podaje też współrzędne na mapach internetowych.
Wirtualne (i nie tylko) wizyty w przeszłości
Kolejną istotną sprawą jest wirtualna rekonstrukcja budownictwa w Truso, grodzisk pruskich itp.
- Gdy będziemy w danym miejscu będziemy w aplikacji widzieć rekonstrukcje budynków odkrytych w czasie badań wykopaliskowych – mówi dr Jagodziński. Aplikacja umożliwi więc, dla przykładu, rzeczywiste odwiedzenie współczesnego Janowa w połączeniu ze spacerem po „wirtualnej” osadzie wikingów.
W ramach projektu prowadzono też badania archeologiczne: archeolodzy poszukiwali cmentarzyska z osady Truso, szerzej pisaliśmy o tym tutaj.
- Sprawdziliśmy pewien obszar, który wytypowano ze względu na informacje zawarte w literaturze – mówi o tych badaniach Marek Jagodziński. - Plantowanie na terenie majątku Hansdorf było jednak tak gruntowne, że nie zdołaliśmy znaleźć pozostałości cmentarzyska. Możemy się jednak spodziewać, że gdzieś dalej, w pobliżu wcześniej badanego placu, te pozostałości nadal są i w przyszłości uda się wrócić do tego tematu.
W ramach projektu Bałtycka Odyseja badacze przeprowadzili też analizę bałtyjskiego wzornictwa.
- To można by było wykorzystać przy jakimś produkcie turystycznym, pamiątkach itp. Znów chodzi o regionalizację i pokazanie specyficznej kultury zachodnich Bałtów, która była bardzo bogata jeśli chodzi o wytwórczość metaloplastyczną czy jubilerską – zaznacza Marek Jagodziński.
Truso to skandynawska osada, prawdopodobnie jedyna taka na terenach Polski. Jednak tuż obok wikingów żyli przecież przedstawiciele innych ludów. Tę kulturową mieszankę bardziej poznamy właśnie m. in. dzięki projektowi Bałtycka Odyseja.
- Prawdopodobnie głównymi sprawcami powstania Truso byli Duńczycy – mówi Marek Jagodziński. - Nie można jednak wykluczyć wpływu Gotlandczyków, Szwedów, Norwegów, co możemy stwierdzić na podstawie zabytków. W strefie peryferyjnej mamy jednak do czynienia z zabytkami i budownictwem charakterystycznym dla wschodnich Słowian z terenów dzisiejszej Ukrainy. Stąd w ramach projektu w strefie peryferyjnej Truso rekonstruujemy charakterystyczny dla nich budynek z jamami wannowymi, można to nazwać taką półziemianką – mówi archeolog. Takich działań związanych z wczesnośredniowiecznym osadnictwem w regionie, choćby na terenie Przezmarku czy Myślęcina, jest oczywiście więcej.
- Ciekawych miejsc do odwiedzenia jest bardzo dużo – mówi dr Jagodziński. - Naszym zadaniem jest odsłanianie fascynującej historii naszych terenów wszystkim zainteresowanym – dodaje.
Cykl Truso: Śladami wikingów Elbląskiej Gazety Internetowej portEl.pl powstaje we współpracy z Muzeum Archeologiczno-Historycznym w Elblągu, w oparciu o wydane przez nie publikacje naukowe. Realizacja projektu „Baltic Odyssey – Tworzenie wspólnego obszaru historycznego i kulturowego” jest możliwa dzięki dofinansowaniu Unii Europejskiej, w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Rosja 2014-2020.