Są nachodzeni w domach przez akwizytorów, odmawia się im rozpatrzenia reklamacji, próbuje się wymuszać podpisanie niechcianej umowy – to tylko niektóre problemy seniorów, na które uwagę zwrócił UOKiK w swojej publikacji pt. „Badanie konsumentów III wieku”. Jeśli jesteś seniorem lub będziesz wkrótce, przeczytaj i nie daj się wykorzystywać.
Jak wynika z badań przeprowadzonych przez ARC Rynek i Opinia na zlecenie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, starsi konsumenci – stanowiący prawie 20 procent naszego społeczeństwa – są w dużym stopniu podatni na nieuczciwe praktyki rynkowe. Przedsiębiorcy, wykorzystując ich zaufanie, stosują zabiegi mające na celu wprowadzenie seniorów w błąd co do rzeczywistych właściwości oferowanej usługi lub towaru, np. oferują urządzenia, które miałyby leczyć wszystkie choroby, dostarczają do domu konsumenta niezamówione produkty, próbując w ten sposób wymusić ich zakup, a także oferują za niewielkie pieniądze wycieczki czy pielgrzymki do miejsc kultu religijnego, podczas których senior narażony jest na stosowanie agresywnych technik marketingowych, polegających m.in. na nachalnym nakłanianiu do nabycia różnych produktów.
Przyczyny patologicznych sytuacji
Jedną z przyczyn jest nieznajomość przepisów – jak wynika z badań socjologicznych ponad połowa badanych nie zna przysługujących im praw lub zna je tylko w nieznacznym stopniu. Zaskakujące okazuje się, że co piąty badany mylnie twierdzi, że produkt wolno sprzedawać po terminie przydatności do spożycia, jeżeli sklep uzyska na to zgodę Sanepidu. Dodatkowo 20 procent respondentów uważa, że przeterminowany produkt może być sprzedawany, ale jedynie po obniżonej cenie. Niewielka jest też wiedza dotycząca możliwości reklamacji produktu. Jedynie połowa konsumentów wie, że robiąc zakupy na wyprzedaży, przysługują im takie same prawa, jak w każdej innej sytuacji zakupu towarów w sklepie. Konsumenci, którzy nie zdecydowali się na ten sposób dochodzenia roszczeń, jako główne przyczyny wskazują brak wiary w jej pozytywne rozpatrzenie i fakt, że zajmuje to zbyt wiele czasu.
Poza tym informacje o oferowanych produktach lub świadczonych usługach często okazują się niewystarczająco jasne dla seniorów. Połowa konsumentów powyżej 60 roku życia nie czyta umów, niektórzy z powodu zbyt drobnego druku, a inni przez niezrozumiały język. Problemem może być także zbyt duże zaufanie do pracowników m.in. banków lub innych instytucji finansowych, wynikające z przyzwyczajeń z minionych lat. Prawie 40 procent ankietowanych ma do nich na tyle duże zaufanie, że nie potrzebuje czytać oferowanych umów.
Badania wskazują, że pomimo przeświadczenia o swojej słabszej pozycji na rynku, starszy konsument zdaje sobie sprawę, że sprzedawca jest zobowiązany udzielić mu jasnych i zrozumiałych informacji na jego prośbę, a także ponad 60 procent wie, że to na sprzedawcy spoczywa obowiązek sprawdzenia sprzętu przed jego sprzedażą oraz wyjaśnienia, jak funkcjonuje. Podobna liczba respondentów jest świadoma, że kupując produkt, którego cena przy kasie okaże się wyższa, może domagać się zwrotu różnicy od sprzedawcy.
Zdecydowana większość badanych osób ma potrzebę pogłębienia swojej wiedzy na temat praw konsumenckich. Niezbędne są w tej sytuacji rozmowy rodzinne przy okazji spotkań i zakupów, informowanie starszych rodziców czy dziadków o nieuczciwych praktykach sprzedawców, przedsiębiorców.
Pomocna może też być publikacja UOKiK pt. „Badanie konsumentów III wieku”, która dostępna jest na stronie www.uokik.gov.pl. W formie tradycyjnej można ją otrzymać po złożeniu zamówienia e-mailem – joanna.latka@uokik.gov.pl bądź telefonicznie – 22 55 60 502.
Podstawowe zasady bezpiecznych zakupów:
– na wszystkich artykułach żywnościowych muszą znajdować się terminy przydatności do spożycia i nie można sprzedawać ich po upływie tego terminu;
– każdą umowę należy starannie przeczytać, w razie potrzeby domagając się jej wyjaśnienia, aby być w pełni świadomym treści przed podpisaniem;
– w szczególności należy zachować ostrożność przy zakupach od akwizytora lub w czasie zorganizowanych wycieczek.
Warto też przypominać najbliższym osobom starszym i samemu również pamiętać, że jeśli nie jesteśmy zadowoleni z zakupu, przysługuje nam prawo odstąpienia od umowy w ciągu 10 dni. Wszyscy bowiem, niezależnie od wieku, jesteśmy konsumentami, wszyscy mamy takie same prawa i musimy domagać się ich respektowania.
Źródło: UOKiK
Przyczyny patologicznych sytuacji
Jedną z przyczyn jest nieznajomość przepisów – jak wynika z badań socjologicznych ponad połowa badanych nie zna przysługujących im praw lub zna je tylko w nieznacznym stopniu. Zaskakujące okazuje się, że co piąty badany mylnie twierdzi, że produkt wolno sprzedawać po terminie przydatności do spożycia, jeżeli sklep uzyska na to zgodę Sanepidu. Dodatkowo 20 procent respondentów uważa, że przeterminowany produkt może być sprzedawany, ale jedynie po obniżonej cenie. Niewielka jest też wiedza dotycząca możliwości reklamacji produktu. Jedynie połowa konsumentów wie, że robiąc zakupy na wyprzedaży, przysługują im takie same prawa, jak w każdej innej sytuacji zakupu towarów w sklepie. Konsumenci, którzy nie zdecydowali się na ten sposób dochodzenia roszczeń, jako główne przyczyny wskazują brak wiary w jej pozytywne rozpatrzenie i fakt, że zajmuje to zbyt wiele czasu.
Poza tym informacje o oferowanych produktach lub świadczonych usługach często okazują się niewystarczająco jasne dla seniorów. Połowa konsumentów powyżej 60 roku życia nie czyta umów, niektórzy z powodu zbyt drobnego druku, a inni przez niezrozumiały język. Problemem może być także zbyt duże zaufanie do pracowników m.in. banków lub innych instytucji finansowych, wynikające z przyzwyczajeń z minionych lat. Prawie 40 procent ankietowanych ma do nich na tyle duże zaufanie, że nie potrzebuje czytać oferowanych umów.
Badania wskazują, że pomimo przeświadczenia o swojej słabszej pozycji na rynku, starszy konsument zdaje sobie sprawę, że sprzedawca jest zobowiązany udzielić mu jasnych i zrozumiałych informacji na jego prośbę, a także ponad 60 procent wie, że to na sprzedawcy spoczywa obowiązek sprawdzenia sprzętu przed jego sprzedażą oraz wyjaśnienia, jak funkcjonuje. Podobna liczba respondentów jest świadoma, że kupując produkt, którego cena przy kasie okaże się wyższa, może domagać się zwrotu różnicy od sprzedawcy.
Zdecydowana większość badanych osób ma potrzebę pogłębienia swojej wiedzy na temat praw konsumenckich. Niezbędne są w tej sytuacji rozmowy rodzinne przy okazji spotkań i zakupów, informowanie starszych rodziców czy dziadków o nieuczciwych praktykach sprzedawców, przedsiębiorców.
Pomocna może też być publikacja UOKiK pt. „Badanie konsumentów III wieku”, która dostępna jest na stronie www.uokik.gov.pl. W formie tradycyjnej można ją otrzymać po złożeniu zamówienia e-mailem – joanna.latka@uokik.gov.pl bądź telefonicznie – 22 55 60 502.
Podstawowe zasady bezpiecznych zakupów:
– na wszystkich artykułach żywnościowych muszą znajdować się terminy przydatności do spożycia i nie można sprzedawać ich po upływie tego terminu;
– każdą umowę należy starannie przeczytać, w razie potrzeby domagając się jej wyjaśnienia, aby być w pełni świadomym treści przed podpisaniem;
– w szczególności należy zachować ostrożność przy zakupach od akwizytora lub w czasie zorganizowanych wycieczek.
Warto też przypominać najbliższym osobom starszym i samemu również pamiętać, że jeśli nie jesteśmy zadowoleni z zakupu, przysługuje nam prawo odstąpienia od umowy w ciągu 10 dni. Wszyscy bowiem, niezależnie od wieku, jesteśmy konsumentami, wszyscy mamy takie same prawa i musimy domagać się ich respektowania.
Źródło: UOKiK
oprac. mk