Jak co roku, 13 października przypada dzień dawstwa szpiku i leczenia nowotworów krwi. W tym dniu media i organizacje pozarządowe organizują akcje informacyjne i promują osoby, które oddały szpik i komórki krwiotwórcze po to, aby ciężko chorym dać szansę na zdrowie i na życie. Zarejestrowanych dawców mamy obecnie ok. 200 tys.
Obecnie co druga osoba chora na białaczkę nie ma odpowiedniego dawcy wśród osób niespokrewnionych. Dlatego tak ważne jest, aby potencjalnych dawców było jak najwięcej, gdyż oddanie szpiku może dać szansę na odzyskanie zdrowia osobom chorym na białaczkę oraz inne choroby układu krwiotwórczego. Osoby, które chciałyby zarejestrować się w banku dawców, mogą złożyć oświadczenie woli drogą internetową (np. przez www.poltransplant.org.pl) i w ten sposób przejść procedurę rejestracji lub czekać na jedną z organizowanych co jakiś czas w Elblągu akcji specjalnych. Po rejestracji zostaje pobrany wymaz z policzka lub 4 ml krwi. Później trzeba czekać na wiadomość, czy nasz szpik jest komuś potrzebny, gdyż priorytetem jest tu ustalenie zgodności tkankowej dawcy i chorego pacjenta.
Białaczkę można pokonać
Nazwa „białaczka” pochodzi od koloru krwi osób w zaawansowanym stadium choroby, która polega na utracie kontroli nad ilością i jakością wytwarzanych białych krwinek, czyli leukocytów. Zmiany dotyczą najczęściej leukocytów we krwi i szpiku kostnym. Białaczka szpikowa charakteryzuje się zaburzeniem namnażania i dojrzewania krwinek. Ich niedojrzałe formy gromadzą się w szpiku kostnym, dochodzi też do ich naciekania do innych narządów i tkanek. W ostrej białaczce limfoblastycznej następuje rozrost i naciekanie tkanki limfatycznej, połączone zwykle z powiększeniem węzłów chłonnych, wątroby i śledziony. Łagodniejszy przebieg mają przewlekłe typy choroby np. białaczka przewlekła limfatyczna, która przy dobrym leczeniu daje szanse nawet na kilkanaście lat życia. W jej przebiegu następuje rozrost komórek układu odpornościowego – limfocytów oraz niedojrzałych komórek zwanych limfoblastami.
W stosunku do chorych na przewlekłą białaczkę szpikową, dzięki nowoczesnym metodom leczenia i możliwości przeszczepienia szpiku istnieją pozytywne rokowania, gdyż pacjenci mogą mieć nadzieję na powrót do zdrowia. Szczegółowych informacji osobom zainteresowanym tymi zagadnieniami udzielają za pośrednictwem portalu abcbialaczka.pl lekarze, psycholodzy i dietetycy.
Gdy ktoś z bliskich będzie potrzebował przeszczepu
W kraju największą bazę dawców komórek macierzystych ma obecnie, działająca w Polsce od 2008 r. (a w Niemczech od 1991 r.), Fundacja DKMS Polska (www.dkms.pl). Jest to organizacja typu non-profit. W DKMS zarejestrowało się już ponad 2, 4 mln potencjalnych dawców. Fundacja zapewnia ubezpieczenie dawców i przez 5 lat od pobrania szpiku monitoruje ich stan zdrowia. Dzięki jej działalności 86 dawców z Polski oddało swoje komórki macierzyste lub szpik kostny, dając chorym pacjentom szansę na dalsze życie.
Prywatne rejestry dawców szpiku posiadają również: Fundacja Przeciw Leukemii, Fundacja Urszuli Jaworskiej oraz rejestry działające przy placówkach naukowo-medycznych t.j.: Centralny Rejestr Niespokrewnionych Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej (CRNDSiKP), który działa przy Poltransplancie w Warszawie i zawiera przeszło 18 mln zarejestrowanych dawców komórek macierzystych (www.bmdw.org); Rejestr Niespokrewnionych Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej przy Instytucie Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie; Krajowy Bank Dawców Szpiku przy Dolnośląskim Centrum Transplantacji Komórkowych we Wrocławiu.
Białaczkę można pokonać
Nazwa „białaczka” pochodzi od koloru krwi osób w zaawansowanym stadium choroby, która polega na utracie kontroli nad ilością i jakością wytwarzanych białych krwinek, czyli leukocytów. Zmiany dotyczą najczęściej leukocytów we krwi i szpiku kostnym. Białaczka szpikowa charakteryzuje się zaburzeniem namnażania i dojrzewania krwinek. Ich niedojrzałe formy gromadzą się w szpiku kostnym, dochodzi też do ich naciekania do innych narządów i tkanek. W ostrej białaczce limfoblastycznej następuje rozrost i naciekanie tkanki limfatycznej, połączone zwykle z powiększeniem węzłów chłonnych, wątroby i śledziony. Łagodniejszy przebieg mają przewlekłe typy choroby np. białaczka przewlekła limfatyczna, która przy dobrym leczeniu daje szanse nawet na kilkanaście lat życia. W jej przebiegu następuje rozrost komórek układu odpornościowego – limfocytów oraz niedojrzałych komórek zwanych limfoblastami.
W stosunku do chorych na przewlekłą białaczkę szpikową, dzięki nowoczesnym metodom leczenia i możliwości przeszczepienia szpiku istnieją pozytywne rokowania, gdyż pacjenci mogą mieć nadzieję na powrót do zdrowia. Szczegółowych informacji osobom zainteresowanym tymi zagadnieniami udzielają za pośrednictwem portalu abcbialaczka.pl lekarze, psycholodzy i dietetycy.
Gdy ktoś z bliskich będzie potrzebował przeszczepu
W kraju największą bazę dawców komórek macierzystych ma obecnie, działająca w Polsce od 2008 r. (a w Niemczech od 1991 r.), Fundacja DKMS Polska (www.dkms.pl). Jest to organizacja typu non-profit. W DKMS zarejestrowało się już ponad 2, 4 mln potencjalnych dawców. Fundacja zapewnia ubezpieczenie dawców i przez 5 lat od pobrania szpiku monitoruje ich stan zdrowia. Dzięki jej działalności 86 dawców z Polski oddało swoje komórki macierzyste lub szpik kostny, dając chorym pacjentom szansę na dalsze życie.
Prywatne rejestry dawców szpiku posiadają również: Fundacja Przeciw Leukemii, Fundacja Urszuli Jaworskiej oraz rejestry działające przy placówkach naukowo-medycznych t.j.: Centralny Rejestr Niespokrewnionych Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej (CRNDSiKP), który działa przy Poltransplancie w Warszawie i zawiera przeszło 18 mln zarejestrowanych dawców komórek macierzystych (www.bmdw.org); Rejestr Niespokrewnionych Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej przy Instytucie Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie; Krajowy Bank Dawców Szpiku przy Dolnośląskim Centrum Transplantacji Komórkowych we Wrocławiu.
Marta Kowalczyk