UWAGA!

21 marca

To pierwszy dzień wiosny w strefie klimatu umiarkowanego. Wśród Słowian ten dzień wiosny obchodzony był jako Jare Święto. Sprawdź, jak wiele wspólnego ma z Wielkanocą.

Wiosna to pora roku, podczas której rośliny i zwierzęta budzą się do życia, by następnie rozpocząć pierwszą fazę rozmnażania, polegającą na dobieraniu partnerów u zwierząt oraz kwitnienie roślin.
     Astronomiczna wiosna rozpoczyna się w momencie równonocy wiosennej i trwa do momentu przesilenia letniego, co oznacza okres pomiędzy 21 marca a 22 czerwca. Za wiosnę klimatyczną przyjmuje się okres roku, w którym średnie dobowe temperatury powietrza wahają się pomiędzy 5 a 15°C. Dla półkuli południowej wszystkie opisane daty i zjawiska są przesunięte o pół roku, więc miesiące wiosenne dla tej półkuli to wrzesień, październik i listopad.
     Wśród Słowian pierwszy dzień wiosny obchodzony był jako Jare Święto. Dla Słowian święto to poświecone było Matce Ziemi. Towarzyszyły mu obrzędy magiczne, które miały wnieść do domostw radość życia oraz zapewnić dobry urodzaj na rozpoczynający się wiosną rok. Najbardziej powszechnym i znanym zwyczajem, który w zminimalizowanej formie przetrwał w naszej tradycji do dziś, było topienie lub spalenie słomianej kukły, zwanej Marzanną. Topieniu kukły towarzyszyło trzaskanie z batów, klekotanie grzechotek oraz śpiewanie i gra na różnych instrumentach. Na przełomie XVII i XVIII wieku próbowano tradycje topienia Marzanny zastąpić przez zrzucanie z wieży kościelnej kukły symbolizującej Judasza.
     Pragnąc przyśpieszyć nadejście wiosny, dorośli mężczyźni na wzgórzach rozpalali ogniska, a młodzi wyruszali na łąki i do lasu w poszukiwaniu wierzbowych i leszczynowych witek pokrytych baziami, z których następnie budowali tzw. wiechy. Na tę okazję kobiety piekły wiosenne kołacze i malowały jajka, które stanowiły prasłowiański symbol życia, płodności i siły magicznej.
     Dla przepędzenia złych mocy, w przedświąteczny wieczór całe gospodarstwo było obchodzone i okadzane ziołami. Następnego dnia obchodzono też Śmigus, który początkowo polegał na uderzaniu się nawzajem rozkwitłymi witkami wierzbowymi, co miało oczyścić człowieka i dodać mu sił.
     Kulminacją Jarego były urządzane na świętych wzgórzach uroczyste uczty, podczas których obdarowywano się pomalowanymi jajami. Uczcie towarzyszyły igrzyska połączone ze śpiewem i tańcem. W niektórych regionach resztki jadła z tych uczt zakopywano w miedzach, celem zwiększenia płodności ziemi. Wieczorem następnego dnia udawano się na mogiły przodków, gdzie wspominano zmarłych i pozostawiano dla nich jadło, które zostało z uczty. Ostatnim rytuałem było sadzenie młodych drzewek, w ziemię zawierającą kawałki świątecznego kołacza.
     Obecnie większość starych tradycji Jarego Święta weszło w obrzędowość chrześcijańskiej Wielkanocy, a Pierwszy Dzień Wiosny - szczególnie uczniom - kojarzy się przede wszystkim z wolnym od zajęć lekcyjnych Dniem Wagarowicza.
mk

Najnowsze artykuły w dziale Wiadomości

Artykuły powiązane tematycznie

Zamieszczenie następnej opinii do tego artykułu wymaga zalogowania

W formularzu stwierdzono błędy!

Ok
Dodawanie opinii
Aby zamieścić swoje zdjęcie lub avatar przy opiniach proszę dokonać wpisu do galerii Czytelników.
Dołącz zdjęcie:

Podpis:

Jeśli chcesz mieć unikalny i zastrzeżony podpis
zarejestruj się.
E-mail:(opcjonalnie)
A moim zdaniem...
Reklama