Przede wszystkim ziemniaki, ale i konfitury oraz zupy. I mięso, często podawane z owocami. A także ryby, w tym słynna zupa rybna z łososia. - Elbląg słynął z tej potrawy. Żeby ją zjeść niektórzy przyjeżdżali nawet i z Gdańska – opowiadała Barbara Bukowska, dietetyczka, która w Bibliotece Elbląskiej przybliżała potrawy regionu. Do spróbowania przygotowano sałatkę gietrzwałdzką. Zobacz zdjęcia.
- Elbląg ma ciekawe położenie geograficzne. Leży na skraju Żuław i Pomorza, troszeczkę sięga Warmii i Mazur – mówiła Barbara Bukowska. - Mieszkali tu Niemcy, Holendrzy, Szwajcarzy. Później się to zmieniło, doszli ludzie z Kresów, z Mazowsza, z Pomorza, z Kaszub.
Odzwierciedleniem tej rożnorodności jest kuchnia regionu.
- Niemcom zawdzięczamy potrawy jednogarnkowe, czyli mięso oraz warzywa w jednym naczyniu, wkładane do pieca albo duszone. Nazywa się to "eintopf" – opowiadała dietetyczka.
Jak dodała lubili oni również łączyć mięso z owocami, m.in. ze śliwkami, ale nie tylko.
- Elbląg miał ziemie, które dawały piękne jabłka, sadownictwo było tutaj na bardzo wysokim poziomie. Mięso łączone było właśnie z tymi owocami – wyjaśniała Barbara Bukowska. - Trzeba powiedzieć, że Niemcy nie jedli zbyt dużo wieprzowiny, ona była od święta, jadano raczej gęsi i kaczki.
Jak opowiadała dietetyczka na tych ziemiach bardzo chętnie robiono również kluski ziemniaczane, dodawano je na przykład do zupy śliwkowej.
- Podstawą kuchni elbląskiej, żuławskiej były ziemniaki, to nimi się tak naprawdę najadano – tłumaczyła Barbara Bukowska. - Żuławy to również chleb, ale ziemniaczany. Warzywo to powoduje, że jest on wilgotny i nie czerstwieje tak szybko. Pieczono go raz w tygodniu, na liściach chrzanu, które powodowały, że zabijane były bakterie, a skórka nabywała ciekawego zapachu.
Dietetyczka wspomniała również o pewnym zwyczaju, czyli o Dniu Konfitury.
- Polegał on na tym, że gospodynie robiły konfitury, zapach był tak intensywny, że miasta i wioski wypełniały się nim – opowiadała. - Dzień Konfitury trwał tydzień. Później gospodynie spotykały się, chwaliły się swoimi wyrobami, dzieliły przepisami. Zwyczaj ten zaginął w XVII-XVIII wieku, w XIX można było go spotkać już tylko na wioskach.
Ten region słynął również z serów, do niektórych dodawano topione masło, żeby były bardziej tłuste.
- Zatrudniano serowara, który odpowiadał za zrobienie serów, oczywiście wtedy, gdy gospodarz był bogaty – wyjaśniała Barbara Bukowska.
Sporo rzeczy przetwarzano, do słoików wkładano kiełbasy, galarety, bigosy. Ze względu na bliskość Bałtyku i Zalewu Wiślanego często na stołach gościły ryby. Hitem tych terenów były zielone śledzie w zalewie octowej.
- Śledzie smażone były na smalcu, olej pojawił się pod koniec XIX wieku – mówiła dietetyczka.
Nie można również zapomnieć o zupach. Na szczególną uwagę zasługuje ta, którą robiono z brukwi.
- To bardzo zdrowe, ale trochę zapomniane warzywo – mówiła Barbara Bukowska. - Nasz region to również kapusta. Nasłynniejszą zupą jest parzybroda, nazwa wzięła się stąd, że w momencie, gdy szybko się ją jadło, to kawałki kapusty wystawały i parzyły brodę.
Tradycyjną zupą tych ziem jest również kommst borscht, czyli zupa z kapusty i pomidorów na obfitym, mięsnym bulionie.
Podczas czwartkowego (24 sierpnia) spotkania w ramach cyklu "Lato pełne smaków" serwowano również sałatkę gietrzwałdzką. Jej podstawą jest fasola, są także ogórki, koperek oraz czosnek.
Już za tydzień Łukasz Nowotczyński pokaże, jak przygotować zupę myśliwską. Początek spotkania o godz. 11.
Odzwierciedleniem tej rożnorodności jest kuchnia regionu.
- Niemcom zawdzięczamy potrawy jednogarnkowe, czyli mięso oraz warzywa w jednym naczyniu, wkładane do pieca albo duszone. Nazywa się to "eintopf" – opowiadała dietetyczka.
Jak dodała lubili oni również łączyć mięso z owocami, m.in. ze śliwkami, ale nie tylko.
- Elbląg miał ziemie, które dawały piękne jabłka, sadownictwo było tutaj na bardzo wysokim poziomie. Mięso łączone było właśnie z tymi owocami – wyjaśniała Barbara Bukowska. - Trzeba powiedzieć, że Niemcy nie jedli zbyt dużo wieprzowiny, ona była od święta, jadano raczej gęsi i kaczki.
Jak opowiadała dietetyczka na tych ziemiach bardzo chętnie robiono również kluski ziemniaczane, dodawano je na przykład do zupy śliwkowej.
- Podstawą kuchni elbląskiej, żuławskiej były ziemniaki, to nimi się tak naprawdę najadano – tłumaczyła Barbara Bukowska. - Żuławy to również chleb, ale ziemniaczany. Warzywo to powoduje, że jest on wilgotny i nie czerstwieje tak szybko. Pieczono go raz w tygodniu, na liściach chrzanu, które powodowały, że zabijane były bakterie, a skórka nabywała ciekawego zapachu.
Dietetyczka wspomniała również o pewnym zwyczaju, czyli o Dniu Konfitury.
- Polegał on na tym, że gospodynie robiły konfitury, zapach był tak intensywny, że miasta i wioski wypełniały się nim – opowiadała. - Dzień Konfitury trwał tydzień. Później gospodynie spotykały się, chwaliły się swoimi wyrobami, dzieliły przepisami. Zwyczaj ten zaginął w XVII-XVIII wieku, w XIX można było go spotkać już tylko na wioskach.
Ten region słynął również z serów, do niektórych dodawano topione masło, żeby były bardziej tłuste.
- Zatrudniano serowara, który odpowiadał za zrobienie serów, oczywiście wtedy, gdy gospodarz był bogaty – wyjaśniała Barbara Bukowska.
Sporo rzeczy przetwarzano, do słoików wkładano kiełbasy, galarety, bigosy. Ze względu na bliskość Bałtyku i Zalewu Wiślanego często na stołach gościły ryby. Hitem tych terenów były zielone śledzie w zalewie octowej.
- Śledzie smażone były na smalcu, olej pojawił się pod koniec XIX wieku – mówiła dietetyczka.
Nie można również zapomnieć o zupach. Na szczególną uwagę zasługuje ta, którą robiono z brukwi.
- To bardzo zdrowe, ale trochę zapomniane warzywo – mówiła Barbara Bukowska. - Nasz region to również kapusta. Nasłynniejszą zupą jest parzybroda, nazwa wzięła się stąd, że w momencie, gdy szybko się ją jadło, to kawałki kapusty wystawały i parzyły brodę.
Tradycyjną zupą tych ziem jest również kommst borscht, czyli zupa z kapusty i pomidorów na obfitym, mięsnym bulionie.
Podczas czwartkowego (24 sierpnia) spotkania w ramach cyklu "Lato pełne smaków" serwowano również sałatkę gietrzwałdzką. Jej podstawą jest fasola, są także ogórki, koperek oraz czosnek.
Już za tydzień Łukasz Nowotczyński pokaże, jak przygotować zupę myśliwską. Początek spotkania o godz. 11.
mw
