UWAGA!

Historia okolic Elbląga: Księżno i Kwietnik (odc.202)

 Elbląg, Widoki z miejscowości Księżno około roku 1907
Widoki z miejscowości Księżno około roku 1907

W dzisiejszym odcinku „Historii okolic Elbląga” przenosimy się do gminy Wilczęta w powiecie braniewskim. O ciekawostkach związanych z miejscowościami Księżno i Kwietnik opowiada Karol Wyszyński, przewodnik elbląskiego PTTK.

Księżno

Do 1945 r. wyróżniano trzy części wsi: głównej będącą jej centrum i określanej jako Księża Wola, z kolonii położonej przy drodze do leśnictwa Oleśnica określanej jako Smocza Góra i trzeciej położoną przy drodze do Wilcząt, którą stanowiło kilka porozdzielanych kolonii.

Smocza Góra jest obecnie opustoszała. W początkowym okresie swego istnienia był to majątek należący do rodu zu Dohna z Gładysz. W drugiej połowie XIX w. po podziale ziemi wyodrębniono trzy gospodarstwa dla chłopów, w pobliżu funkcjonowała cegielnia. Po 1945 r. było tu pięć domów i zabudowania gospodarcze.

Księża Wola również jest opustoszała. Została założona w 1840 r., była początkowo również własnością rodu zu Dohna. W 1919 r. nowym właścicielem został Gottlieb Thimm, posiadający mleczarnię w Wilczętach. Nowy nabywca wraz z bratem Karlem pobudowali tu młyn, tartak i fabrykę skrzyń. W 1929 r. po śmieci poprzedniego właściciela nowym został mistrz murarski Friedrich Adolf, przerobił on dotychczasowy młyn na dom mieszkalny dla siebie i dwóch swoich pracowników.

Księżno zostało założone w 1323 r. na podstawie aktu lokacyjnego wystawionego przez elbląskiego komtura Hermana von Öettingena. Odnowienie aktu lokacji wsi nastąpiło w 1446 r. przez Henryka von Plauena będącego komturem w Elblągu. Właścicielami wsi ród zu Dohna został po 1464 r. otrzymał ją tytułem zastawu. W drugiej połowie XVI w. wieś stanowiła majątek szlachecki.

Istniała tu karczma, która powstała w 1330 r. Po 1840 r. we wsi istniało 17 gospodarstw chłopskich. Wieś zelektryfikowano w 1926 r., a szkoła istniała już w XIX w. Nowy budynek szkolny pobudowano w 1938 r., sama szkoła działała do 1970 r. we wsi przed 1945 r. istniały: 3 kuźnie, 2 krawców i murarzy, 3 cieśli, stelmachów i dróżników, stolarz, ceglarz, blacharz, szewc i położna. Był sklep kolonialny i placówka pocztowa. Po 1945 r. nowi mieszkańcy w większości przybyli w wyniku „Akcji Wisła”.

Obecne Księżno do 1945 r. nosiło nazwę Fürstenau. Księża Wola bezpośrednio po 1945 r. była nazywana Pierzchałami, a przed 1945 r. Fürstenwille. Natomiast Smocza Góra do 1945 r. nosiła nazwę Drachenberg.

 

Kwietnik

  Elbląg, Widoki z miejscowości Kwietnik z 1900 r.
Widoki z miejscowości Kwietnik z 1900 r.

Pierwsza wzmianka o Kwietniku jako o osadzie pochodzi z początku XV w. . Jego lokacja miała jednak zapewne miejsce w poprzednim wieku. W połowie XVI w. jako właściciela wymienia się Friedricha Lewadta, po nim zaś Michaela Wernera. W XVI w. jest to już wieś szlachecka, w następnym stuleciu właścicielem został Jochem von Belau, ostatnim dziedzicem z tego rodu był Fryderyk August Belau zmarły w 1725 r.

W 1909 r. jako właściciela wymienia się Kurta Geiblera, hodowcę koni bydła oraz trzody chlewnej. We wsi była gospoda Roberta Bluma, działała szkoła, mleczarnia i cegielnia. Szkoła we wsi istniała do 1945 r., po wojnie funkcjonowała do 1970 r.

W czasie II wojny światowej we wsi pracowali robotnicy przymusowi z Polski i Francji. Pierwsi polscy osadnicy pojawili się w 1946 r. Po raz pierwszy miejscowość określono mianem Blumenov, później do 1945 r. jako Adlig Blumenau, obecne miano nadano jej po 1945 r.

WyKa

Najnowsze artykuły w dziale Dawno temu

Artykuły powiązane tematycznie

Zamieszczenie następnej opinii do tego artykułu wymaga zalogowania

W formularzu stwierdzono błędy!

Ok
Dodawanie opinii
Aby zamieścić swoje zdjęcie lub avatar przy opiniach proszę dokonać wpisu do galerii Czytelników.
Dołącz zdjęcie:

Podpis:

Jeśli chcesz mieć unikalny i zastrzeżony podpis
zarejestruj się.
E-mail:(opcjonalnie)
Reklama