"Bardzo łatwo o nieszczęśliwy wypadek" (Głos z przeszłości, odc. 83)
- Władze i instytucje powołane do pilnowania bezpieczeństwa na drogach i ulicach, powinny zainteresować się sprawą usunięcia pokryw bez zabezpieczenia i poczynić starania, by uchronić przechodniów przed wypadkami – pisała prasa o brakujących pokrywach kanalizacyjnych w Elblągu w 1950 r.
Dawno temu w Elblągu… płonął budynek przy Giermków
W sobotę wieczorem około godz. 23.45 wezwano straż pożarną do budynku przy Giermków 45 (niem. Junkerstrasse). Wskutek zbyt rzadkiego czyszczenia komina od ognia zajęła się sadza. Po około 45 minutach gaszenia straż pożarna mogła udać się do swojej bazy - o tym pisała elbląska prasa w marcu 1900 roku. Przeczytaj, o czym jeszcze pisano.
Spacerem po Elbingu (Elbląskie Archiwum Foto)
W naszym kolejnym odcinku Elbląskiego Archiwum Foto odwiedzimy Elbląg sprzed II wojny światowej. Sprawdzimy trzy lokalizacje.
25 lat wstecz dzięki zdjęciom lotniczym
- Zawsze, gdy w jakiś sposób mam styczność z przeszłością, czy to za pomocą filmów, czy zdjęć, mam poczucie, że nie uda mi się bardziej zbliżyć do konceptu wehikułu czasu. Fakt, że mogę za pomocą kilku kliknięć zobaczyć, jak wyglądały ulice danego miasta sto lat temu (lub więcej!) i że mogę ujrzeć twarze osób, które wtedy tymi ulicami przemierzały, nigdy nie staje się mniej fascynujący – pisze Łukasz Budnik, elblążanin, pasjonat historii miasta i redaktor naczelny portalu film.org.pl. Zobacz porównanie zdjęć z 1998 i 2022 roku.
"Zjazd ZNP zostaje odwołany" (Głos z przeszłości, odc. 82)
- Elbląska Spółdzielnia Spożywców sprowadziła większą ilość węgla – pisała prasa w 1950 r. Zapraszamy na kolejną podróż w czasie.
Narzędzia pracy zamechowskich konstruktorów (odc.1, Liczydła i kalkulatory)
Pracownicy zamechowskiego (Centralnego) Zakładowego Biura Konstrukcyjnego dzielili się z reguły na tych wykonywujących obliczenia techniczne oraz tych tworzących konstrukcję. Niektórzy łączyli w różnych proporcjach te dwie umiejętności. Nierozstrzygnięty do dziś pozostał spór na temat wyższości obliczeń nad konstrukcją, tudzież na odwrót. Wiadomo jednak na pewno, że Zamech potrzebował obu kompetencji. W kilku kolejnych odcinkach opowiem, jak ewoluowały narzędzia pracy konstruktorów w okresie funkcjonowania Zamechu. Dzięki nim w Elblągu zaprojektowano i wyprodukowano tysiące udanych turbin, przekładni zębatych, urządzeń wyposażenia okrętowego i maszyn do obróbki plastycznej metali. W tym odcinku przedstawię urządzenia, które zamechowcy ochrzcili wszystko mówiącymi określeniami „grzechotnik”, „sieczkarnia”, „kręciołek”. Zapraszam do lektury.
Dawno temu w Elblągu... rzeka znów zamarzła
Rzeka Elbląg zamarzła na tyle, że można po niej spokojnie uczęszczać. Stąd też otwarcie sezonu żeglugowego, które miało wkrótce nastąpić, zostanie wskutek utrzymującego się mrozu przesunięte o kilka tygodni, co dla wielu z nas jest nieprzyjemnym zaskoczeniem - o tym pisała elbląska prasa w marcu 1900 roku. Przeczytaj, o czym jeszcze pisano.
"Obserwując sukcesy kobiet radzieckich..." (Głos z przeszłości, odc. 81)
- ... koło Ligi Kobiet w elektrowni zwróciło się do rady zakładowej i dyrekcji z prośbą o zatrudnienie kobiet przy warsztatach – pisała prasa o elbląskiej elektrowni w 1950 r.
Dawno temu w Elblągu… uczniowie ukończyli szkołę
Dyrekcja Królewskiego Gimnazjum informuje, że w jutrzejszy wtorek o godz. 16 odbędzie się zakończenie nauki dla abiturientów i tym samym zostaną oni zwolnieni z obowiązku szkolnego. Na to wydarzenie są zaproszeni: urzędy, rodzice uczniów oraz przyjaciele szkoły - o tym pisała elbląska prasa w marcu 1900 roku. Przeczytaj, o czym jeszcze pisano.
Miał z tą tolerancją cholerne kłopoty (Głos z przeszłości, odc. 80)
- Sekretarze organizacji oddziałowych i kierownicy grup partyjnych na swoich warsztatach bacznie śledzą przebieg realizacji powziętych zobowiązań, pomagają, dają przykład innym własną ofiarną pracą – pisała prasa o zobowiązaniach 1-majowych w Zamechu w 1950 r.
Zamechowska gazeta zakładowa „Na Warcie Pokoju”
Opisywany już wcześniej na łamach portELu „Głos Zamechu” nie był pierwszą zamechowską gazetą zakładową. Poprzedzał go tygodnik o tytule „Na Warcie Pokoju”, który ukazywał się regularnie w każdy poniedziałek od 20 stycznia 1951 do 1 maja 1957 r. Dziś przedstawię charakter tej gazety, a także opowiem, jak doszło do jej powstania, kto ją organizował i tworzył przez ponad 6 lat. Pomimo mankamentu tego wydawnictwa związanego z jego politycznym przesłaniem i anturażem należy docenić pasję dziennikarską jego twórców, ich konsekwentne dążenie do stworzenia własnego organu prasowego oraz kolektywny wysiłek dla podtrzymania nieprzerwanej jego edycji, jak również troskę o zakład, dążenie do jego rozwoju i wiarę w lepszą przyszłość, pomimo mizerii ówczesnych dni. Oceniając to wydawnictwo pamiętajmy o czasach w jakich funkcjonowało oraz o tym, że było w 100 procentach elbląskie.
Dawno temu w Elblągu… odbył się pokaz w wykonaniu orientalnego teatru
Wczoraj w sali Domu Rzemiosła mogliśmy podziwiać na scenie orientalny teatr, który zaprezentował przed publicznością różnorodny program. Po wysłuchaniu kilku utworów w wykonaniu szkoły muzyki wojskowej pod kierownictwem kapelmistrza Lammicha Sulima Bey zaprezentował „czarną sztukę starych Egipcjan”. Numery Sulimy spotkały się z ciepłym przyjęciem publiczności i zostały nagrodzone oklaskami - tym pisała elbląska prasa w lutym 1900 r.
Nad rzekę Elbląg (Elbląskie Archiwum Foto)
Niedawno pisaliśmy o tym, jak w tym roku zmienił się teren przy dawnej Tortudze. Dziś, ponownie za sprawą Sławomira Czerniaka, przeniesiemy się w czasie kilka dekad wstecz i zobaczymy, jak te okolice wyglądały... no właśnie, kiedy dokładnie?
"Lekarze zbyt pochopnie udzielają zwolnień od pracy" (Głos z przeszłości, odc. 79)
- Przyczyną przedświątecznej absencji najlepszych szwaczek w zakładzie było przyjmowanie przez nie prywatnych zamówień do wykonania w domu – pisała prasa o Zakładach Przemysłu Odzieżowego w Elblągu w 1950 roku.
Dawno temu w Elblągu... świętowali pracownicy dwóch firm
Personel firmy Zilgitt i Lemke zorganizował w lokalu Tivoli imprezę pracowniczą. Została ona otwarta koncertem. Dwie piosenki, z których pierwsza opowiadała o personelu firmy, a druga także była poświęcona firmie, spotkały się ze szczególnie żywym odbiorem publiczności. Pozostałe godziny upłynęły na tańcach i przedstawieniach pełnych humoru. Impreza trwała do samego rana – pisała elbląska prasa 14 lutego 1900 r.
"We wszystkich zakładach pracy odbędą się akademie" (Głos z przeszłości, odc. 78)
- Remont kotła miał być wykonany do dnia 22 bm., dzięki jednak wysiłkowi całej brygady remontowej zadanie, objęte zobowiązaniem pierwszomajowym, zostało zrealizowane na 7 dni przed terminem – pisała prasa w 1950 r. o sukcesie grupy remontowej elbląskiej elektrowni.
Zamechowski chór „Echo”
Pracownicy Zamechu z zamiłowaniem do śpiewu chóralnego przez długie lata starali się o powołanie do życia zespołu, który dawałby im możliwość realizacji ich pasji artystycznych. Oczekiwania te zostały spełnione w grudniu 1974 r., kiedy to pod patronatem Rady Zakładowej Zamechu oraz przy wsparciu dyrektora naczelnego powołany został do życia Związkowy Chór Męski. W wyniku konkursu chór ten przybrał nazwę „Echo”. Przetrwał blisko ćwierćwiecze. Dziś przypomnę ludzi, którzy go przez lata tworzyli oraz ich osiągnięcia. Bezcennym ich świadectwem jest kronika chóru „Echo” z lat 1974 - 80, którą ocaliła i udostępniła mi Teresa Wojcinowicz. Po jej zdigitalizowaniu dziś udostępniam ją elblążanom, licząc na to, że w niejednej rodzinie przywoła wspomnienia i zachęci do pogłębienia wiedzy na ten temat.
Dawno temu w Elblągu… powstrzymano włamywaczy
W nocy z soboty na niedzielę trzej młodzi ludzie, ktόrzy prόbowali włamać się do domu przy ulicy Słonecznej, zostali zaskoczeni podczas swojego niecnego występku. Do mieszkania weszła dziewczyna, płosząc włamywaczy, którzy to zostawili w zamku wytrych - o tym pisała elbląska prasa w lutym 1900 roku. Przeczytaj, o czym jeszcze pisano.
Elbing zdobyty
10 lutego dowódca 2. Armii Uderzeniowej ogłosił zdobycie niemieckiego miasta Elbing. W mieście trwały jeszcze walki z pojedynczymi oddziałami niemieckimi, ale gros sił mających bronić miasta wycofał się w nocy. Niemiecki Elbing przestał istnieć, a na kilka miesięcy władzę w mieście przejęła radziecka komendantura Armii Czerwonej.
"Zwiększyć swe wysiłki w pracy nad realizacją planu 6-letniego" (Głos z przeszłości, odc. 77)
- Referat ideologiczny wygłosił przedstawiciel zarządu okręgowego związku ob. Bancarzewski, którego przemówienie było wielokrotnie przerywane manifestacjami na cześć Związku Radzieckiego, przodującej siły obozu pokoju – pisała prasa o wiecu Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, który odbył się w Elblągu w 1950 r.
