UWAGA!

Krajobraz początku Zamechu

 Elbląg, Hala nr 10
Hala nr 10 (fot. arch. autora)

W tym roku 14 grudnia mija 70 lat od powstania Zamechu. To 70 lat produkcji i projektowania turbin parowych w Elblągu. Ale po kolei... Po różnych przymiarkach i próbach, co do rodzaju produkcji, która ma się rozwijać na terenie dawnych zakładów Schichau Werke w Elblągu, na III Zjeździe Przemysłowym Ziem Odzyskanych w Szczecinie we wrześniu 1947 roku zdecydowano, że mają to być turbiny. Zobacz zdjęcia z początków istnienia zakładu.

W następstwie tej decyzji w listopadzie 1947 roku dotychczasową nazwę Stocznia nr 16 zamieniono na Zakłady Budowy Maszyn i Turbin. Kolejno 1 kwietnia 1948 roku nastąpiło połączenie zakładów Budowy Maszyn i Turbin (tereny przy ulicy Stoczniowej) i Państwowej Fabryki Maszyn i Taboru Kolejowego (tereny przy alei Grunwaldzkiej) jako Fabryka Turbin i Ciężkich Maszyn. Następnie zarządzeniem ministra przemysłu i handlu z 15 września 1948 roku powołano Zakłady Mechaniczne im. Gen. K. Świerczewskiego w Elblągu – Przedsiębiorstwo Państwowe Wyodrębnione. Zostało to opublikowane w Monitorze Polskim z 14 grudnia 1948 roku, z podkreśleniem, że zadaniem powołanych zakładów jest produkcja turbin parowych. Zakłady weszły w skład Zjednoczenia Przemysłu Maszynowego w Gliwicach.
       Od zakończenia wojny do czasu tej decyzji minęły trzy lata, jak 4 sierpnia 1945 roku inż. Mieczysław Filipowicz, pełnomocnik ministra przemysłu mógł popisać dokument przejęcia dawnych zakładów Schichaua od komendanta miasta – ppłk. Novikova. To, co pozostało po wielkich zakładach Schichau Werke po wywózce do ZSSR urządzeń i maszyn wyrwanych z fundamentów, w chwili podpisywania protokołu zdawczo-odbiorczego zmieściło na niewielkiej, wyrwanej z zeszytu kartce. Powstała wtedy Stocznia nr 16. Zajęto się głównie porządkowaniem terenu, naprawami i produkcją na potrzeby odbudowy kraju. Były to remonty wagonów, dźwigów portowych i wydobytych z wody wraków niewielkich statków.

  Elbląg, Logo Zamechu
Logo Zamechu


       A jak wyglądał teren, na którym miała się rozwinąć produkcja turbin, w niewielkim stopniu obrazują zdjęcia wykonane wtedy ok. 1948 roku. Znalazłem je w latach 90. wśród likwidowanej zamechowskiej dokumentacji, niepotrzebnej już nowemu właścicielowi.
       Niech ten zbiór zdjęć, może przypadkowych co do ważności obiektów, będzie suplementem do 70. rocznicy powstania Zamechu i da obraz wysiłku, jaki włożono, by w latach 80. osiągnąć liczącą się pozycję na rynkach światowych – a świadczą o tym turbiny z trójkątem Zamechu pracujące w energetyce światowej.
      
       Od redakcji - autor artykułu pracował w Zamechu od 1 marca 1954 roku przez kolejne 54 lata.

      
      

Jerzy Wojewski

Najnowsze artykuły w dziale Dawno temu

Artykuły powiązane tematycznie

Zamieszczenie następnej opinii do tego artykułu wymaga zalogowania

W formularzu stwierdzono błędy!

Ok
Dodawanie opinii
Aby zamieścić swoje zdjęcie lub avatar przy opiniach proszę dokonać wpisu do galerii Czytelników.
Dołącz zdjęcie:

Podpis:

Jeśli chcesz mieć unikalny i zastrzeżony podpis
zarejestruj się.
E-mail:(opcjonalnie)
Reklama