Czas pandemii pokazuje ogromną siłę samoorganizacji społeczeństwa i gotowość mieszkańców do brania współodpowiedzialności za wspólnotę lokalną. W Iławie założono pierwszą łąkę kwietną w mieście, w Wójtowie oraz w gminie Dobre razem z mieszkańcami zagospodarowano przestrzeń wokół świetlicy wiejskiej. W skutecznym wykorzystywaniu zasobów i więzi lokalnych pomoże im program Fundacji Batorego i Fundacja SocLab – akcja Masz Głos, który właśnie rusza z nową edycją.
Do akcji Masz Głos 2021 mogą zgłaszać się organizacje społeczne, grupy nieformalne, aktywiści z całej Polski, którzy chcą zmieniać swoje najbliższe otoczenie – angażując do współpracy mieszkańców i władze lokalne. Mogą zajmować się różnymi sprawami: ekologią, przestrzenią publiczną, lokalnymi przepisami, edukacją, działaniami na rzecz młodzieży, seniorów, osób z niepełnosprawnościami – każda z tych inicjatyw jest ważna w akcji Masz Głos. Wystarczy, że wejdą na stronę www.maszglos.pl i między 15 lutego a 8 marca zgłoszą się do programu. Udział w nim trwa 10 miesięcy i jest całkowicie bezpłatny.
- W trudnych czasach ważna jest solidarność i współpraca. W akcji Masz Głos wspieramy mieszkańców w ich działaniach na rzecz ich wsi i miasteczek, sąsiadów i ludzi, którzy potrzebują wsparcia. Pomagamy również włączać w te działania lokalne władze. Czasami nie warto czekać, aż problemy w naszym otoczeniu ktoś rozwiąże – możemy to zrobić wspólnie, mówi Katarzyna Sztop-Rutkowska, koordynatorka akcji.
Społeczności lokalne nie odpuszczają
Mimo kryzysu wywołanego pandemią, aż 65% uczestników poprzedniej edycji akcji Masz Głos odnalazło się w zaskakujących realiach, dostosowując profil swoich działań do nowej sytuacji. Najwięcej z nich (80%) szyło maseczki, drukowało artykuły ochronne 3D, wspierało osoby w kwarantannie i z grup podwyższonego ryzyka. Uczestnikom programu także z województwa warmińsko-mazurskiego udało się zrealizować ważne inicjatywy. Alicja Rymszewicz, sołtys ze wsi Trygort w czasie epidemii z mieszkańcami wsi szyła maseczki i odzież ochronną. Mieszkańcy wsi Wójtowo wspólnie uporządkowali teren wokół świetlicy wiejskiej. Gdy w listopadzie 2020 roku Fundacja Batorego przyznawała coroczną nagrodę Super Samorząd dla lokalnie współpracujących wspólnot mieszkańców i władzy samorządowej, laureatów mogła wybrać spośród 120 grup aktywnie działających w akcji Masz Głos 2020. Wśród finalistów znalazły się trzy grupy z województwa warmińsko-mazurskiego: z Iławy Fabryka Inicjatyw Obywatelskich "Łączy nas Iława", która przygotowała i zasiała pierwszą łąkę kwietną w mieście oraz Koło Gospodyń Wiejskich Wójtowianki z Wójtowa i stowarzyszenia Dobre dla Dobrego, które zaangażowały mieszkańców do pracy w wiejskiej świetlicy i zagospodarowania terenu wokół świetlicy.
Gwarantowane w akcji Masz Głos
Organizacje lub grupy, które zarejestrują się na stronie maszglos.pl, otrzymają wsparcie ekspertów zajmujących się m.in. aktywnością obywatelską, tematyką samorządową. Eksperci nie tylko doradzą w kwestiach merytorycznych, ale także pomogą przygotować plan działania, określić cel, dobrać sposoby działania do danej społeczności.
W województwie warmińsko-mazurskim z uczestnikami programu pracują eksperci z Fundacji SocLab, która specjalizuje się w aktywizowaniu społeczności lokalnych i budowaniu mostów współpracy między mieszkańcami a władzami lokalnymi. W tej edycji będą pracować z grupami w formule online, z racji specyfiki warunków, ale też bezpośrednio i indywidualnie. Porad udzielają także doświadczeni uczestnicy poprzednich edycji, m.in. zdobywcy nagrody Super Samorząd, specjalizujący się w tematach zieleni miejskiej, ogrodów społecznych, transportu publicznego, prowadzeniem portali społecznych.
- W akcji Masz Głos chodzi o to, by projekty były realizowane we współpracy mieszkańców i władz lokalnych – w myśl zasady: samorząd to my wszyscy. Dzięki temu mieszkańcy zyskują wpływ na decyzje dotyczące ich okolicy i nie tylko podczas wyborów czują się za nie współodpowiedzialni. Taka współpraca ma tym większe znaczenie teraz – w czasie pandemii – gdy o jakości naszego życia na co dzień decyduje siła lokalnych wspólnot, mówi Joanna Załuska, dyrektorka akcji Masz Głos.
Wspierajmy, skoro ufamy
Wsparcie, jakie aktywistkom i aktywistom daje akcja Masz Głos, jest teraz ważniejsze niż kiedykolwiek wcześniej. Według badania Klon/Jawor (kwiecień 2020) prawie co druga organizacja społeczna ma w pandemii problem z utrzymaniem dotychczasowych darczyńców i sponsorów. Uczestnicy ubiegłorocznej edycji akcji Masz Głos wskazali w wewnętrznej ankiecie (kwiecień 2020) na zmiany w budżetach obywatelskich lub funduszach sołeckich (20%), zawieszanie planowanych konkursów (23%) dla organizacji społecznych. Do pilnych potrzeb organizacji należą: wsparcie prawne, merytoryczne, sieciowanie z innymi organizacjami. Jak ważne jest wsparcie dla III sektora, świadczy zaufanie Polek i Polaków do organizacji społecznych, które jest na poziomie 56% (badanie Klon/Jawor, listopad 2020) i stale rośnie, podczas gdy zaufanie do partii politycznych wynosi 24% (CBOS, kwiecień 2020).
Akcja Masz Głos jest programem Fundacji Batorego wspierającym organizacje społeczne i grupy nieformalne, które działają dla swoich lokalnych środowisk. Funkcjonuje od 2006 r. i dotarła już do 1275 miast w całej Polsce. W 2021 jest realizowana we współpracy z: Fundacją Aktywności Lokalnej, Stowarzyszeniem Aktywności Obywatelskiej Bona Fides, Stowarzyszeniem Homo Faber, Fundacją Laboratorium Badań i Działań Społecznych SocLab, Stowarzyszeniem Rozwoju INSPIRACJE.