22 grudnia Główny Urząd Statystyczny opublikował pierwsze dane dotyczące przeprowadzonego w tym roku spisu powszechnego. Na tle innych województw warmińsko-mazurskie wypadło średnio, nie jest wprawdzie cudownie, ale i nie ma katastrofy demograficznej.
Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań w Polsce w 2011 roku był pierwszym spisem realizowanym od czasu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, a przeprowadzony został na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie od 1 kwietnia do 30 czerwca 2011 r. według stanu w dniu 31 marca 2011 o godz. 24.
Spis obejmował osoby stale zamieszkałe na obszarze Polski bez względu na fakt, czy te osoby przebywały w kraju w czasie spisu, czy też były za granicą, oraz osoby przebywające czasowo. Spis był przeprowadzony w budynkach, mieszkaniach, obiektach zbiorowego zakwaterowania i innych zamieszkanych pomieszczeniach niebędących mieszkaniami.
Faktycznie zamieszkali
Wyniki wstępne spisu ludności wykazały, że zgodnie z definicją ludności faktycznej w Polsce w dniu 31 marca 2011 roku mieszkało prawie 38 mln 325 tys. osób, w tym 18 min 353 tys. mężczyzn i 19 mln 972 tys. kobiet.
Liczba ludności faktycznie zamieszkałej w miastach stanowiła ok. 59,4 proc. ogółu (w 2002 roku udział ten wynosił 61,2 proc.), zaś ludność wiejska to ok. 40,6 proc. (w 2002 – 38,2 proc.). Liczba ludności miejskiej zmniejszyła się w porównaniu do 2002 roku o 1,8 pkt. procentowego. Zmiany te były spowodowane w dużej mierze migracjami z dużych ośrodków miejskich na obrzeża miast, należące już do terenów administracyjnie wyodrębnianych jako obszary wiejskie.
Gęstość zaludnienia, tj. liczba osób faktycznie zamieszkałych, przypadających na 1 km2 powierzchni kraju, wyniosła 123 osoby.
Demografia
Struktura wieku ludności faktycznej w latach 2002-2011 ulegała dynamicznym zmianom, co było głównie konsekwencją „przesuwania się” wyżów i niżów demograficznych przez poszczególne grupy wieku ludności oraz – skutkiem zwiększonej emigracji Polaków za granicę po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej.
W 2011 roku mężczyźni stanowili 47,9 proc. ogółu ludności faktycznie zamieszkałej wobec 48,4 proc. w 2002 roku. Tym samym zwiększył się współczynnik feminizacji; aktualnie na 100 mężczyzn przypada 108 kobiet.
W tym samym okresie istotnie zmniejszył się odsetek ludności w wieku przedprodukcyjnym (z 23,2 proc. w 2002 r. do 19,2 proc. w 2011 r.), jednocześnie wzrósł udział ludności w wieku produkcyjnym o 1,7 pkt. procentowego, przy czym odsetek osób w wieku produkcyjnym mobilnym uległ nieznacznemu zmniejszeniu. Większe zmiany zaobserwowano w wieku produkcyjnym niemobilnym (45-59 – kobiety i 45-64 lata – mężczyźni), gdzie widoczny jest wzrost o ok. 2,4 pkt. procentowego. Podobny wzrost (o 2,3 pkt. procentowego) zaobserwowano w wieku poprodukcyjnym.
Wykształcenie
Pozytywnym zjawiskiem jest stały wzrost poziomu wykształcenia ludności. W okresie międzyspisowym odsetek osób o wykształceniu ponadpodstawowym wzrósł z 66,9 proc. w 2002 roku do 78,7 proc. w 2011 roku, tj. o 11,8 pkt. procentowych.
Najbardziej dynamiczny wzrost został odnotowany w odniesieniu do osób o wykształceniu wyższym, których udział zwiększył się z 9,9 proc. w 2002 roku do ponad 17,5 proc. w 2011 r. ogółu ludności w wieku 13 lat i więcej. Odsetek ludności o wykształceniu średnim (łącznie z policealnym) to ok. 33 proc. Natomiast znacząco obniżył się udział osób z wykształceniem podstawowym oraz podstawowym nieukończonym – do poziomu ok. 19,8 proc.
Regionalnie
W 2011 roku najwięcej ludności faktycznie zamieszkałej (podobnie jak w 2002 roku) liczyły województwa: mazowieckie – 5 mln 369 tys. mieszkańców, co stanowiło 14 proc. ogółu ludności kraju, śląskie – 4 mln 596 tys. (12 proc.), wielkopolskie – 3 mln 415 tys. (8,9 proc.), małopolskie – 3 mln 377 tys. (8,8 proc.).
Z kolei najmniej liczne województwa to: opolskie – 984 tys. osób (2,6 proc.), lubuskie – 1 mln 004 tys. (2,6 proc.) i podlaskie – 1 mln 204 osób (3,1 proc.).
W woj. warmińsko-mazurskim mieszka ogółem 1 mln 411 tys., w tym 683 tys. mężczyzn (48,4 proc.) i 728 tys. kobiet (51,6 proc.). W wieku przedprodukcyjnym (0-17 lat) żyje u nas 20 proc. osób, w wieku mobilnym (18-44 lat) 39 proc. (tyle samo, ile w woj. dolnośląskim, kujawsko-pomorskim, lubuskim, lubelskim, opolskim, podlaskim i śląskim); w wieku niemoblinym (45-59 dla kobiet i 45-64 dla mężczyzn) 25 proc. i poprodukcyjnym (60/65 i więcej) zaledwie 15 proc., co stanowi najniższą liczbę osób w wieku emerytalnym w kraju. Dla porównania: w łódzkim i świętokrzyskim seniorów jest 19 proc., w pomorskim – 16 proc., a w mazowieckim i śląskim – 18 proc.
Ostateczne i pełne wyniki spisu zostaną upowszechnione w zakresie podstawowym w marcu 2012 r., natomiast począwszy od opublikowania ogólnopolskiego raportu na przełomie czerwca i lipca 2012 r. – będą sukcesywnie upowszechniane wyniki dotyczące poszczególnych tematów na poziomie ogólnokrajowym i regionalnym, o czym z pewnością poinformujemy.
Źródło: GUS
Spis obejmował osoby stale zamieszkałe na obszarze Polski bez względu na fakt, czy te osoby przebywały w kraju w czasie spisu, czy też były za granicą, oraz osoby przebywające czasowo. Spis był przeprowadzony w budynkach, mieszkaniach, obiektach zbiorowego zakwaterowania i innych zamieszkanych pomieszczeniach niebędących mieszkaniami.
Faktycznie zamieszkali
Wyniki wstępne spisu ludności wykazały, że zgodnie z definicją ludności faktycznej w Polsce w dniu 31 marca 2011 roku mieszkało prawie 38 mln 325 tys. osób, w tym 18 min 353 tys. mężczyzn i 19 mln 972 tys. kobiet.
Liczba ludności faktycznie zamieszkałej w miastach stanowiła ok. 59,4 proc. ogółu (w 2002 roku udział ten wynosił 61,2 proc.), zaś ludność wiejska to ok. 40,6 proc. (w 2002 – 38,2 proc.). Liczba ludności miejskiej zmniejszyła się w porównaniu do 2002 roku o 1,8 pkt. procentowego. Zmiany te były spowodowane w dużej mierze migracjami z dużych ośrodków miejskich na obrzeża miast, należące już do terenów administracyjnie wyodrębnianych jako obszary wiejskie.
Gęstość zaludnienia, tj. liczba osób faktycznie zamieszkałych, przypadających na 1 km2 powierzchni kraju, wyniosła 123 osoby.
Demografia
Struktura wieku ludności faktycznej w latach 2002-2011 ulegała dynamicznym zmianom, co było głównie konsekwencją „przesuwania się” wyżów i niżów demograficznych przez poszczególne grupy wieku ludności oraz – skutkiem zwiększonej emigracji Polaków za granicę po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej.
W 2011 roku mężczyźni stanowili 47,9 proc. ogółu ludności faktycznie zamieszkałej wobec 48,4 proc. w 2002 roku. Tym samym zwiększył się współczynnik feminizacji; aktualnie na 100 mężczyzn przypada 108 kobiet.
W tym samym okresie istotnie zmniejszył się odsetek ludności w wieku przedprodukcyjnym (z 23,2 proc. w 2002 r. do 19,2 proc. w 2011 r.), jednocześnie wzrósł udział ludności w wieku produkcyjnym o 1,7 pkt. procentowego, przy czym odsetek osób w wieku produkcyjnym mobilnym uległ nieznacznemu zmniejszeniu. Większe zmiany zaobserwowano w wieku produkcyjnym niemobilnym (45-59 – kobiety i 45-64 lata – mężczyźni), gdzie widoczny jest wzrost o ok. 2,4 pkt. procentowego. Podobny wzrost (o 2,3 pkt. procentowego) zaobserwowano w wieku poprodukcyjnym.
Wykształcenie
Pozytywnym zjawiskiem jest stały wzrost poziomu wykształcenia ludności. W okresie międzyspisowym odsetek osób o wykształceniu ponadpodstawowym wzrósł z 66,9 proc. w 2002 roku do 78,7 proc. w 2011 roku, tj. o 11,8 pkt. procentowych.
Najbardziej dynamiczny wzrost został odnotowany w odniesieniu do osób o wykształceniu wyższym, których udział zwiększył się z 9,9 proc. w 2002 roku do ponad 17,5 proc. w 2011 r. ogółu ludności w wieku 13 lat i więcej. Odsetek ludności o wykształceniu średnim (łącznie z policealnym) to ok. 33 proc. Natomiast znacząco obniżył się udział osób z wykształceniem podstawowym oraz podstawowym nieukończonym – do poziomu ok. 19,8 proc.
Regionalnie
W 2011 roku najwięcej ludności faktycznie zamieszkałej (podobnie jak w 2002 roku) liczyły województwa: mazowieckie – 5 mln 369 tys. mieszkańców, co stanowiło 14 proc. ogółu ludności kraju, śląskie – 4 mln 596 tys. (12 proc.), wielkopolskie – 3 mln 415 tys. (8,9 proc.), małopolskie – 3 mln 377 tys. (8,8 proc.).
Z kolei najmniej liczne województwa to: opolskie – 984 tys. osób (2,6 proc.), lubuskie – 1 mln 004 tys. (2,6 proc.) i podlaskie – 1 mln 204 osób (3,1 proc.).
W woj. warmińsko-mazurskim mieszka ogółem 1 mln 411 tys., w tym 683 tys. mężczyzn (48,4 proc.) i 728 tys. kobiet (51,6 proc.). W wieku przedprodukcyjnym (0-17 lat) żyje u nas 20 proc. osób, w wieku mobilnym (18-44 lat) 39 proc. (tyle samo, ile w woj. dolnośląskim, kujawsko-pomorskim, lubuskim, lubelskim, opolskim, podlaskim i śląskim); w wieku niemoblinym (45-59 dla kobiet i 45-64 dla mężczyzn) 25 proc. i poprodukcyjnym (60/65 i więcej) zaledwie 15 proc., co stanowi najniższą liczbę osób w wieku emerytalnym w kraju. Dla porównania: w łódzkim i świętokrzyskim seniorów jest 19 proc., w pomorskim – 16 proc., a w mazowieckim i śląskim – 18 proc.
Ostateczne i pełne wyniki spisu zostaną upowszechnione w zakresie podstawowym w marcu 2012 r., natomiast począwszy od opublikowania ogólnopolskiego raportu na przełomie czerwca i lipca 2012 r. – będą sukcesywnie upowszechniane wyniki dotyczące poszczególnych tematów na poziomie ogólnokrajowym i regionalnym, o czym z pewnością poinformujemy.
Źródło: GUS
mk