Wydobycie złota w Polsce i na świecie – wszystko, co warto wiedzieć

Wydobycie złota w Polsce od starożytności po dziś

Historia wydobycia złota w Polsce zaczyna się wręcz zaskakująco wcześnie – bo w starożytności. Jak czytamy w opracowaniu Mennicy Polskiej dotyczącego właśnie złóż i wydobycia złota w Polsce, już ok. 2 tysiące lat przed naszą erą Kreteńczycy zbierali królewski kruszec z rzek oraz strumieni na terenach obecnego Dolnego Śląska.

Co więcej, między IV a III wiekiem p.n.e. polskim złotem interesowali się Celtowie. Wiele wskazuje na to, że wydobywali złoto w Górach Sowich. Według niemieckiego geologa Heinricha Quiringa to pasmo górskie ma nazwę błędnie przetłumaczoną z celtyckiego słowa „Jilova”, tj. „złoto”.

Jednym z najważniejszych terenów w naszym kraju, pod względem wydobycia złota w Polsce, jest miasto Złoty Stok (woj. dolnośląskie). W X wieku n.e. odkryto tam spore złoża złota, dzięki którym przez ponad 700 lat wydobyto na terenach dzisiejszej atrakcji turystycznej, tj. Kopalni Złota w Złotym Stoku, ok. 16 ton cennego kruszcu. Pierwszy zapis o robotach górniczych trwających na jej obszarze pochodzi z 1273 roku. Z kolei w XVI wieku Złoty Stok miał już blisko 200 kopalni, które odpowiadały za ok. 8 proc. europejskiej produkcji złota. Przy okazji możemy polecić zwiedzenie Kopalni Złota w Złotym Stoku, w której można nawet przenocować!

Jak dziś wygląda wydobycie złota w Polsce? Wspomniana złotostocka Kopalnia Złota jest dziś atrakcją turystyczną. Co nie oznacza, że nie mamy już żadnych złóż cennego kruszcu ani udziałów w światowej produkcji złota. Aktualnie wydobycie złota w Polsce wciąż ma miejsce na Dolnym Śląsku, przede wszystkim w Złotoryi i na terenach Złotego Stoku, Gór Złotych, Legnickiego Pola oraz Lwówka Śląskiego. Nie jest jednak bardzo wysokie – nasze złoża znacznie skurczyły się wieki temu.

 

Wydobycie złota na świecie stale rośnie

Wydobycie złota na świecie w pierwszym kwartale 2024 roku wzrosło o 4 proc. w stosunku do analogicznego okresu 2023 roku. Jak podaje Światowa Rada Złota, kopalnie pozyskały wówczas aż 893 tony kruszcu (w 2023 roku: 855 ton). Wzrost wydobycia złota na świecie doskonale obrazuje również raport U.S. Geological Survey z 2025 roku. Poznajemy w nim poziom produkcji kruszcu w całych latach 2023 i 2024 dla poszczególnych państw mających największy kopalniany udział w produkcji złota:

 

Państwo	Poziom wydobycia złota w 2023 roku	Poziom wydobycia złota w 2024 roku
Chiny	375 ton	380 ton
Rosja	313 ton	310 ton
Australia	296 ton	290 ton
Kanada	198 ton	200 ton
Stany Zjednoczone	170 ton	160 ton
Ghana	126 ton	130 ton
Kazachstan	133 tony	130 ton
Meksyk	127 ton	130 ton

 

Wysoki poziom wydobycia złota na świecie wykazały również w 2024 roku takie kraje, jak Uzbekistan (120 ton), Republika Południowej Afryki (100 ton), Peru (100 ton), Indonezja (100 ton), Brazylia (70 ton), Republika Mali (70 ton), Tanzania (60 ton), Kolumbia (60 ton) oraz Burkina Faso (60 ton).

Pozostałe państwa odpowiadały za produkcję 780 ton złota, co w połączeniu z poprzednimi danymi oznacza łączne światowe wydobycie złota w 2024 roku na poziomie ok. 3 300 ton (w 2023 roku: 3 250 ton).

Rosnące wydobycie złota na świecie z jednej strony może oznaczać jeszcze wyższą dostępność produktów inwestycyjnych, ale z drugiej – malejące złoża cennego kruszcu. Dlatego pewne jest jedno: to właściwy czas na podjęcie decyzji o inwestycji w złoto, bo kurczące się zasoby oznaczają rosnącą wartość kruszcu.