W 1996 roku z wielką pompą otwierano Miasteczko Handlowe. Dziś „przy czołgu“ otwartych jest niewiele pawilonów. Szarpiąc kolejne klamki w zamkniętych sklepikach zastanawiamy się, co poszło nie tak. Zobacz zdjęcia.
Stojąc na przejściu dla pieszych przez aleję Armii Krajowej (przy ul. Pocztowej) widać jeszcze ogromny napis Miasteczko Handlowe. Czołg chowa się za drzewami, ale i tak wszyscy Elblągu wiedzą, że to jest „miasteczko przy czołgu“. Powstało w 1996 roku, kiedy kupcy z „Gildii Kupców Elbląskich“ i „Zielonego Skweru“ postawili tu swoje punkty.
„Z roku na rok rola miasteczka handlowego maleje. Na 87 pawilonów 25 jest całkowicie zamkniętych, część pełni rolę magazynów, klienci mogą korzystać głównie z boksów od strony ul. Pestalozziego i Powstańców Warszawskich, środek miasteczka praktycznie świeci pustkami.“ - pisaliśmy w lipcu 2018 roku.
Dziś... Wchodzimy przez główną bramę (pod napisem). Pawilon „Chemia i kosmetyki“ zamknięty na kłódkę. Okna i drzwi zabezpieczone roletami antywłamaniowymi. O lepszych czasach przypomina tylko wywieszka z godzinami otwarcia: 9 - 17, sobota 8 - 14. Obok kiedyś można było kupić słodycze - dziś pawilon zamknięty „na cztery spusty“. Hamburgera, pizzy i dań typu fast food też nie zjesz - dostępu broni baner reklamujący Artykuły Gospodarstwa Domowego, a przy okazji blokujący i tak zamknięte drzwi.
- Kiedyś była tu świetna pasmanteria, sklepy z używaną odzieżą, w których można było wypatrzeć perełki "za grosze". Nie jestem pewna, ale był tu kaletnik, ale ostatnio nie korzystałam z jego usług. Nie mogę go znaleźć - mówi jedna z byłych klientek miasteczka.
Szarpiemy na kolejne klamki. Na oknie Butiku Ani napis na kartce informuje „Bluzki - 20%“. W środku bałagan - stare manekiny, połamane póki i akcesoria budowlane. Nad pawilonem został jeszcze napis „Elbląski Serwis Rowerowy“. Obok kiedyś mieścił się Butik u Beti - dziś też zamknięty. Tam, gdzie kiedyś sprzedawano „Wyroby z Ryjewa“ wisi kartka „Sprzedam“ i numer telefonu. Właściciel Puszka „Wszystko dla zwierząt“ zaprasza do drugiego punktu przy ulicy Czerniakowskiej. Szarpiemy kolejne klamki.
U tych, co przetrwali
Według stanu na dzień 31.12.2022 r. na wskazanym terenie posadowionych jest 87 pawilonów, w tym: 50 pawilonów stanowi własność dzierżawców i bezumownych użytkowników terenu, z tego: 34 właścicieli ma zawartą umowę dzierżawy terenu z ZBK, z czego w 22 pawilonach prowadzona jest działalność gospodarcza, pozostałe od dłuższego czasu są zamknięte lub pełnią funkcję magazynu, 16 właścicieli to bezumowni użytkownicy terenu, którzy nie posiadają zawartej umowy dzierżawy. 37 pawilonów jest na stanie ZBK - informuje Łukasz Mierzejewski z Biura Prasowego elbląskiego ratusza.
Otwarte jest kilka punktów wzdłuż trasy, którą pokonują piesi idąc z pobliskiego osiedla w kierunku ulicy Robotniczej. Kręcimy się i patrzymy, do kogo zaglądają klienci. Najwięcej do pawilonu z tytoniem i warzywniaka. - Po drodze do domu coś kupię, najczęściej owoc na przegryzkę. W sumie dobrze, bo szybko i nie trzeba stać w kolejkach - mówi nam klientka warzywniaka.
Wchodzimy więc zobaczyć, co takiego jest w warzywniaku. Od lat prowadzą go pan Zbigniew i pani Gosia. - Ale to już ostatnie chwile tego sklepu - mówi pani Gosia. - Mówią, że miasteczko umiera, ale my jeszcze żyjemy. Już się nie przebranżowimy. Zresztą - kto nas zatrudni? Będziemy prowadzić ten sklep tylko do mojej emerytury. Miejmy nadzieję, że dotrwamy.
- Widział pan kiedyś miasto gdzie jest tyle Biedronek? Nie licząc innych sklepów wielkopowierzchniowych? - dodaje pan Zbigniew.
Według informacji podanych na internetowej stronie Biedronki, w naszym mieście mamy 16 sklepów tej sieci. „Rzut beretem“ od miasteczka są dwa: w dawnym Feniksie i przy ul. Odzieżowej. Po drugiej stronie ul. Teatralnej (kilkadziesiąt metrów za Biedronką przy ul Odzieżowej) znajduje się Centrum Handlowe „Zielone Tarasy“.
- Pamięta pan remont alei Armii Krajowej? - kontynuuje pan Zbigniew - Przed remontem przejścia dla pieszych były umiejscowione tak, że ludzie mogli przechodzić przez miasteczko i przejść na druga stronę ulicy przez znajdujące się niedaleko przejście dla pieszych . Teraz jest to zrobione tak, że jedno przejście jest przy Biedronce w „Feniksie“ [skrzyżowanie ul. 12 lutego, al. Armii Krajowej, ul. Grota Roweckiego. - przyp. SM], a drugie obok Pocztowej. Remont też robili tak długo, aż ludzie odzwyczaili się, żeby tu przychodzić. Sami klienci nam to mówili - przyznaje.
Przypomnijmy, że po modernizacji z alei Armii Krajowej zniknęły dwa przejścia dla pieszych.. Zerkamy w portElowe archiwum, żeby przypomnieć tamte sprawy. „Przejście w tym miejscu byłoby niebezpieczne z uwagi na tzw. zawrotkę“ – mówiła Monika Borzdyńska, ówczesna rzecznik prasowy prezydenta Elbląga. - „Poza tym, jest to fizycznie niemożliwe, bo tą ulicą, docelowo, pojedzie tramwaj. Ale kiedy miałoby to nastąpić – tego rzeczniczka prezydenta nie była wówczas w stanie powiedzieć. Ludzie są przyzwyczajeni do tego, że na wysokości czołgu przejście było i dlatego nadal w tym miejscu pokonują jezdnię. Nie skutkowały policyjne pouczenia czy nawet mandaty, stąd decyzja o ustawieniu na ok. 40-metrowym odcinku, po stronie Parku Planty, barierek zabezpieczających.“ - pisaliśmy w grudniu 2013 r.
Tramwaju na al. Armii Krajowej też do tej pory się nie doczekaliśmy.
Zabójcze koszty
- Pan ma też jakieś swoje ulubione sklepy, do których chodzi. Ulubionego mechanika samochodowego. Czy mniejszy, czy większy to sklep, to pan tam idzie. Trzeba mieć atrakcyjny towar - mówi pan Tomek ze sklepu z tytoniem w handlowym miasteczku.
Ale i on zwraca uwagę, że sytuacja nie jest za bardzo kolorowa. - Swoje do tego, że miasteczko tak wygląda dołożył system, w którym muszą działać przedsiębiorcy. Kilowat prądu kosztuje 3,20 zł. ZUS - 1700 zł. Za oświetlenie tych lamp płacimy my - kontynuuje pan Tomek. - Trochę „nie halo“. Pewnie każdy by tu otworzył pawilon, obojętnie z jakim asortymentem, ale po mniejszych kosztach.
„Odnosząc się do wysokości stawek czynszu, wyjaśniamy, że są one regulowane Zarządzeniem nr 397/2022 Prezydenta Miasta Elbląg z dnia 01.09.2022 r. w sprawie ustalenia stawek czynszu za dzierżawę i najem nieruchomości oraz cenników opłat za korzystanie z obiektów sportowych stanowiących miejski zasób nieruchomości. Stosownie do zapisów zarządzenia za dzierżawę obiektów na terenie miasteczka handlowego przy czołgu i na targowisku miejskim pawilony są obciążane stawką 40,50 zł/m2 brutto, natomiast pawilony blaszane na targowisku są obciążane stawką – 20,25 zł/m2. W kwestii samej dzierżawy gruntu pod pawilonami informujemy, że stawka wynosi 17,30 zł/m2 brutto.“ - informuje Łukasz Mierzejewski.
Spacerując dalej po miasteczku dowiadujemy się też, że renomą cieszy się też tu pawilon z damską bielizną. - Bogaty asortyment, duże rozmiary, które trudniej kupić. I sympatyczna pani, która zna się na asortymencie i potrafi doradzić - mówi jedna z klientek. - Muszę powiedzieć, że od swojego domu mam tutaj kawałek drogi.
Jakie będą dalsze losy miasteczka? Już w 2018 roku pisaliśmy, że nikt nie ma pomysłu na ożywienie tej części miasta. I mamy wrażenie, że od tamtej pory niewiele się zmieniło. „Na chwilę obecną trwają prace nad docelowym rozwiązaniem dotyczącym pawilonów przy alei Armii Krajowej. Brak jest również środków finansowych w budżecie ZBK na remont obiektów. Zaznaczyć należy również, że 50 obiektów stanowi własność dzierżawców i bezumownych użytkowników terenu (przedmiotem zajęcia jest wyłącznie grunt) i jakiekolwiek plany modernizacji tych obiektów należą do ich właścicieli. Ponadto informujemy, że teren na którym posadowione są pawilony przeznaczony jest w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego obszaru Śródmieście – Północ w Elblągu pod teren zieleni publicznej urządzonej, w związku z czym nie ma aktualnie planu na jego zbycie - informuje Łukasz Mierzejewski.
