Od portu przez park wodny do rosnącego bezrobocia  (gospodarcze podsumowanie 2025 roku okiem naczelnego)

1. Odblokowanie funduszy na rozwój portu

To moim zdaniem najlepsza gospodarcza wiadomość dla Elbląga nie tylko w 2025 roku, ale w ostatnich latach. Samorząd będzie mógł wydać prawie 200 mln złotych na inwestycję w drogi dojazdowe do portu i w rozbudowę portowej infrastruktury (m.in. budowę nowego terminala przy ul. Żytniej). To środki unijne, do których odblokowania - po prawie rocznych negocjacjach w Brukseli prowadzonych przez zarząd województwa przy współudziale przedstawicieli rządu i miasta – udało się przekonać Komisję Europejską. Elbląg ma czas na ich wydanie i rozliczenie do 2029 roku, rok wcześniej mają się zakończyć wszystkie inwestycje związane z budową drogi wodnej z Zatoki Gdańskiej do elbląskiego terminala.

Czasu wcale tak dużo nie zostało, bo miasto czeka przygotowanie odpowiedniej dokumentacji (w styczniu 2026 roku ma być rozstrzygnięty konkurs na opracowanie koncepcji rozwoju portu), przeprowadzenie analiz środowiskowych, uzyskanie pozwoleń na budowę, przeprowadzenie przetargów i tak dalej...

Pierwsze efekty mamy zobaczyć w 2026 roku, gdy planowane są prace związane z budową rond na drogach dojazdowych do terminala przy Radomskiej czy przebudową ul. Mazurskiej.

 

2. Pożar i problemy z gospodarką odpadami

Straty liczone w dziesiątkach milionów złotych, problemy z sortowaniem odpadów z Elbląga i okolicznych gmin, a także wzrost opłat dla mieszkańców – to skutki pożaru sortowni Zakładu Utylizacji Odpadów, jaki wybuchł pod koniec października. Kryzysowa sytuacja potrwa zapewne do czasu wybudowania nowej mobilnej sortowni, co ma się stać w ciągu najbliższych pięciu miesięcy. Na razie odpady komunalne są wywożone z Elbląga do innych instalacji w regionie, a władze miasta i spółki apelują do mieszkańców o jak najdokładniejsze sortowanie odpadów w domach i wrzucanie do odpowiednich pojemników. Nie chodzi tylko o ekologię, ale i o koszty funkcjonowania całego systemu gospodarowania odpadami. Wynoszą już one ponad 40 mln zł rocznie, co roku wpłaty od mieszkańców nie pokrywają kosztów. Stąd podwyżka, którą Rada Miejska uchwaliła pod koniec roku - 5 zł więcej od osoby za wywóz śmieci. Wejdzie w życie 1 stycznia. Rosną też ceny za tonę przyjmowania odpadów w ZUO.

 

3. Otwarcie Parku Wodnego

Ktoś zapyta, co ma wspólnego otwarcie Parku Wodnego Dolinka z lokalną gospodarką? A ma wiele, bo Elbląg zyskał nową atrakcję, także turystyczną, czego najlepszym dowodem jest prawie 67 tysięcy osób, które przez dwa miesiące wakacji odwiedziły to miejsce, nie brakowało na parkingach aut z rejestracjami z różnych stron regionu i kraju. Inwestycja warta 90 mln złotych, mimo niezbyt ciepłego lata, okazała się hitem. Czas więc na kolejny krok i budowę zbiornika rekreacyjno-retencyjnego po sąsiedzku, by cały teren byłego kąpieliska tętnił życiem.

 

4. Ceny mieszkań przebiły sufit

Informacja o tym, że nowo budowane mieszkania na starówce potrafią kosztować już 18 tysięcy złotych za metr kwadratowy wzbudziła wiele emocji wśród naszych Czytelników. Był to jeden z najchętniej czytanych i komentowanych gospodarczych artykułów na portElu w 2025 roku.

Przypomnę, że chodzi o kompleks kamienic Promenada, realizowany przez elbląskiego dewelopera przy bulwarze z widokiem na rzekę. Czy ten widok jest wart tej ceny? „Cena jest tym, co płacisz. Wartość jest tym, co otrzymujesz” – mawiał Warren Buffet. I trudno się z nim nie zgodzić.

 

5. Gdzie ci inwestorzy?

Mam wrażenie, że miasto nie ma szczęścia do zewnętrznych inwestorów, również w 2025 roku nie udało się przyciągnąć do Elbląga żadnej firmy, o której mieszkańcy mogliby powiedzieć „wow, to jest sukces”. Rozwija się, mimo różnych problemów, rodzimy biznes w różnych branżach oraz nadal „branża marketowa”, czego dowodem są plany budowy nowego centrum handlowego przy ul. Żuławskiej. Oznaką inwestorskiej zadyszki są wyniki przetargów, ogłaszanych ostatnio przez samorząd. W ostatnim czasie nie znalazł się żaden chętny ani na hektary na Modrzewinie, ani na kupno atrakcyjnej działki nad rzeką, gdzie od lat funkcjonuje Ośrodek Sportów Wodnych Fala.

 

6. Strajk w GE

W 2025 rok General Electric zamknął odlewnię w Elblągu, co było efektem decyzji sprzed roku. O firmie nadal jednak było głośno w związku ze strajkiem, który prowadzą dwa z trzech działających w zakładzie związków zawodowych, domagając się większych podwyżek niż oferował dotychczas zarząd. Odbyło się już kilka akcji strajkowych, ale protestujący swojego celu nie osiągnęli. Na terenie GE wyróżnia się za to baner z napisem „Strajk” i dopiskiem „cdn.”.

Z kolei spółka prowadzi nadal aktywną rekrutację na różne stanowiska, ogłaszając się w mediach i na billboardach rozmieszczonych na terenie miasta.

 

7. Kolej na Elbląg

Jednym z bardziej komentowanych gospodarczych tematów w 2025 roku na portElu była wizja budowy nowego kolejowego połączenia z Trójmiastem (przez Nowy Dwór Gdański), które miałoby nie tylko skrócić czas podróży, ale przede wszystkim być kołem zamachowym dla rozwoju regionu.

Sprawa wywołana przez Inicjatywę Wyspa Sobieszewska trafiła w Elblągu na podatny grunt. Zmobilizowali się mieszkańcy (spod znaku stowarzyszenia Nowy Elbląg), którzy najpierw zebrali ponad tysiąc podpisów pod obywatelskim projektem uchwały, a następnie przekonali Radę Miejską, by wystąpiła z apelem do rządzących w naszym kraju, że ta inwestycja po prostu miastu i regionowi się należy. Opracowanie studium wykonalności dotyczącego budowy tej nowej linii jest na razie na liście rezerwowej kolejowych inwestycji w kraju do 2032 roku, więc gra się toczy o to, by znalazła się na liście podstawowej. A to już zależy od polityków.

 

8. Tramwaje z Turcji i torowiska jak nowe

Pozostając w klimacie transportowym, nie można zapomnieć o umowie, jaką władze Elbląga podpisały w tym roku z producentem tramwajów z Turcji. 10 wagonów będzie kosztować 95 mln złotych, przyjadą do nas w 2027 roku. Do tego czasu miasto powinno wyremontować wszystkie newralgiczne odcinki torowisk. Remont pierwszego już za nami – na skrzyżowaniu ul. Płk. Dąbka z al. Piłsudskiego. W kolejce odcinki na al. Grunwaldzkiej i ul. 1 Maja.

 

9. Serial ze Wschodnią

Jak tu dogodzić jednym, żeby nie podpaść drugim? Przez takim dylematem stoi prezydent Elbląga i nie ma się co dziwić, że w 2025 roku – mimo wcześniejszych zapowiedzi – nie wybrano wariantu budowy nowego odcinka ul. Wschodniej, pozostawiając decyzję na później.

Mieszkańcy, którzy mieszkają w rejonie Łęczyckiej domagają się jak najszybszej budowy, bo nie chcą już dłużej stać w korkach, a miłośnicy Bażantarni twardo obstawiają przy swoim, nie chcąc dopuścić do nieodwracalnych zmian w przyrodzie. Efekt jest taki, że najpierw władze miasta chcą zbudować trakt w ciągu ul. Chrobrego dla pieszych i rowerzystów z dopuszczeniem przejazdu służb ratunkowych (w 2026 roku dokumentacja i przetarg, w 2027 r.realizacja). A decyzja w sprawie przebiegu nowego odcinka ul. Wschodniej zapadnie po przeprowadzeniu nowych badań natężenia ruchu w tym rejonie miasta, z uwzględnieniem otwartej po modernizacji już dwukierunkowej ul. 13 Pułku Przeciwlotniczego.

 

10. Rośnie bezrobocie

Niestety, w 2025 roku w Elblągu i powiecie elbląskim znacznie wzrosło bezrobocie. W listopadzie (to najnowsze dane) bez pracy w Elblągu było 2951 osób, w powiecie elbląskim - 2456 osób. To w porównaniu z listopadem ubiegłego roku wzrost odpowiednio o 520 i 201 osób. Stopa bezrobocia w listopadzie 2024 roku wynosiła w Elblągu 6,3 proc., w powiecie - 12,3 proc. Rok później jest to już odpowiednio 7,6 i 13,2 proc.

 

A jak w lokalnej gospodarce oceniają Czytelnicy portElu? Zachęcamy do merytorycznej dyskusji.

 

W sobotę podsumowaliśmy rok w elbląskiej kulturze, w niedzielę - w sporcie, w poniedziałek - na wokandzie. W środę podsumujemy rok w lokalnej polityce. Także w środę przyznamy coroczne nagrody portElu z przymrużeniem oka.