Zamech w Grudniu 1970
50 lat temu wiele miast Wybrzeża, w tym Elbląg, był sceną gwałtownych wystąpień robotniczych i zajść ulicznych, które przeszły do historii jako „Wydarzenia Grudniowe”. W felietonie tym – pomijającym, ze względu na ograniczoną objętość tekstu, szeroki kontekst polityczny tamtych dramatycznych wydarzeń oraz wiele szczegółów z zajść ulicznych na terenie naszego miasta – chcemy przypomnieć, co działo się wówczas w Zamechu, największym zakładzie przemysłowym Elbląga = pisze Daniel Lewandowski.
50 lat temu władza strzelała do robotników (rocznica Grudnia 70)
Z kontrrewolucją się nie rozmawia, do kontrrewolucji się strzela – mówił Zenon Kliszko, członek Biura Politycznego KC PZPR w grudniu 1970 r. 50 lat temu władze PRL zdecydowały o użyciu broni palnej wobec demonstrujących robotników. Wśród ofiar było trzech elblążan.
Dawno temu w Elblągu… Pojawiły się nowe tramwaje
Nasze miasto otrzymało cztery nowe tramwaje. Jak udało nam się ustalić, wyjadą na nasze tory pod koniec tygodnia zaraz po odbiorze przez spółkę Reichsbahn, oddział Kleinbahnaufsicht we wtorek, 15 grudnia - czytamy w gazecie „Elbinger Tageblatt” z 14 grudnia 1925 roku. O czym jeszcze pisała ówczesna prasa?
Dawno temu w Elblągu… Narzekano na śliskie chodniki
Ciągle należy przypominać naszym mieszkańcom o tym, by nie zapominali sypać chodników w celu uniknięcia wypadków w czasie panujących obecnie warunków pogodowych. Obecnie w wielu miejscach w Elblągu narażamy nasze zdrowie i życie. Wspomnieć należy m.in. o odcinku między pocztą a ulicą Bożego Ciała (niem. Leichnamstrasse), odcinku wokół ratusza czy wzdłuż ulicy Giermków (niem. Junkerstrasse) – pisała gazeta Elbinger Tageblatt 10 grudnia 1925 roku.
Dawno temu w Elblągu… Wydawano karty rowerowe na pociąg
Karty rowerowe (dzisiaj byśmy powiedzieli bilety kolejowe za transport roweru – red.) do 100 km będą wydawane za kwotę 30 fenigów. Komisja Taryfowa Niemieckiej Kolei Żelaznej podjęła decyzję o rozszerzeniu karty do 150 km i o podwyższeniu opłat za odcinki do 25 km do 30 fenigów, do 100 km do 50 fenigów i do 150 km do 80 fenigów. Decyzja ta wymaga jeszcze zatwierdzenia właściwych organów, zanim wejdzie w życie – czytamy w „Elbinger Tageblatt” z 21 listopada 1925 r.
Dawno temu w Elblągu... Wystawiono "Jawajską lalkę"
Kierownictwo tutejszego miejskiego teatru przekazało nam najnowszy program. I tak w najbliższą niedzielę, 15 listopada, po południu o godz. 15 będzie można obejrzeć "Jawajską lalkę", sztukę z domieszką humoru i powagi w trzech aktach Rudolfa Lothara i Hansa Baschwitza za niewielką opłatą. Z kolei wieczorem o godz. 19.30 na scenie zobaczymy największy operetkowy szlagier pt. "Dziewczyna znad Renu" Fritza Hartmanna. Przedsprzedaż na misteria pasyjne w dniu pokutnym będzie możliwa od poniedziałku, 16 listopada w godzinach funkcjonowania kas – czytamy w gazecie „Elbinger Tageblatt" z 14 listopada 1925 r.
Dawno temu w Elblągu… trwał jarmark św. Marcina
Wczoraj rozpoczął się jarmark z okazji świętego Marcina. Już dziś na targu zbożowym można było dostrzec większe ożywienie. Wystawcy byli dziś zajęci rozstawianiem namiotów ze stoiskami. Na jarmarku przy Rosswiesen (dawny plac niedaleko dzisiejszej gazowni przy ul. Zagonowej - red.) od jakiegoś czasu rozpoczęły już działalność różnego rodzaju budy i karuzele. Na placu kręci się wiele elblążan, o wiele więcej niż w latach ubiegłych. Najważniejsze, by Bóg był na tyle łaskawy i zesłał dobrą pogodę, która mogłaby przyciągnąć jeszcze więcej ciekawskich kupujących - pisała gazeta "Elbinger Tageblatt" z 10 listopada 1925 roku.
Dawno temu w okolicach Elbląga … doszło do katastrofy parowca
Burza szalejąca w nocy z środy na czwartek przyczyniła się do śmierci kilku osób. Znajdujący się w drodze z Elbląga do Królewca (niem. Königsberg) parowiec przewrócił się i jeden marynarz wypadł za burtę i utonął - czytamy w elbląskiej prasie z 1925 roku.
Dawno temu w Elblągu… Główny plac miasta tonął w ciemnościach
Nasze ojczyste miasto Elbląg staje się coraz bardziej jasne. Wszystkie najważniejsze ulice są wieczorem oświetlone. Tylko główny plac miasta stanowi wyjątek, nazywa się więc go już "ciemnym punktem Elbląga". Jest to najważniejszy punkt naszego miasta, plac Fryderyka Wilhelma (niem. Friedrich Wilhelm Platz, dzisiejszy plac Słowiański), więc tam, gdzie stoi ratusz. Prawdą jest, że ludzie pracujący w ratuszu oświetlają to miejsce wewnętrznym światłem, ale po godz. 18 mają już wolne i wtedy gasną światła a plac robi się strasznie posępny. Trzeba więc jak najszybciej zadbać o to, by w tym miejscu po godzinie 18 pojawiło się oświetlenie elektryczne […] - czytamy w gazecie „Elbinger Tageblatt” z 30 października 1925 roku.
Dawno temu w Elblągu… wybuchł pożar w domu handlowym Loewenthal
Wczoraj wieczorem około godz. 21.15 w pomieszczeniach krawieckich domu handlowego Loewenthal wybuchł pożar, ponieważ zapomniano wyłączyć elektryczne żelazko. Żelazko rozgrzało się do czerwoności tak, że zapalił się stół i leżące na nim rzeczy. Spaliła się również linia elektryczna. Zaalarmowanej w porę straży pożarnej udało się z pomocą sikawki w pół godziny ugasić ogień – czytamy w gazecie „Elbinger Tageblatt” z 16 października 1925 roku.
Drogocenna moneta z Elbląga
Moneta bita w Elblągu, pochodząca z 1631 roku, osiągnęła na jednej z aukcji cenę 260 tys. złotych! To jedyny taki egzemplarz dostępny na rynku numizmatycznym.
Dawno temu w Elblągu…świętował klub piłkarski Hansa
Z okazji 15. rocznicy założenia Hansy V.f.R. Elbing klub zorganizował następujące mecze. Na boisku dla młodzieży pierwszym gwizdkiem rozpoczął pan Grunwald spotkanie, w którym starły się drużyna Danzig 1921 i Hansa. Mecz zakończył się wynikiem 4:1 dla Hansy. Mimo że gdańska drużyna wystawiła mocną i zrównoważoną ekipę, udało jej się zdobyć w starciu z bardzo dobrze grającymi napastnikami Hansy tylko jedną honorową bramkę – czytamy w „Elbinger Tageblatt” z 12 października 1925 roku. 11
Dawno temu w Elblągu… Muzycy dali koncert w zakładach Komnicka
W wielkiej montażowni zakładów samochodowych Komnick A.G. we wczorajsze popołudnie miało miejsce wydarzenie jedyne w swoim rodzaju. Znany również i w naszym mieście z kameralnych występów wieczorowych kwartet Schulze Prisca zaoferował się, że da godzinny występ dla urzędników i robotników całych zakładów Komnicka - czytamy w elbląskiej prasie z 1925 roku.
Dawno temu w Elblągu… Świętował klub kręglarski
Klub kręglarski założony w 1885 roku świętował 40-lecie swojego istnienia w wydaniu rycerskim na swoim torze w Domu Rzemiosła przyozdobionym w pomysłowy sposób przez panią Hube - czytamy w elbląskiej prasie z października 1925 r.
Dawno temu w Elblągu… Ukarany za złe traktowanie pracownicy
Zamieszkały w Adamowie (niem. Ellerwald 2) właściciel ziemski Wilhelm R. nieludzko traktował pracującą u niego od 7 lat Paulinę R. z Elbląga. Kobieta ma prawie 60 lat, jest chora i słaba. Do czasu gdy mogła pracować, oskarżony był dla niej miły, a gdy tylko zachorowała, była źle traktowana – czytamy w elbląskiej prasie z 1925 roku.
Dawno temu w Elblągu… Nagrodzono firmę Komnick
Podczas moskiewskiej jazdy próbnej pierwsza nagroda trafiła do Elbląga. Tutejsza fabryka samochodów F. Komnicka w kategorii samochodów ciężarowych do 5 ton za dwa swoje wystawione pojazdy zdobyła pierwszą nagrodę – czytamy w gazecie "Elbinger Tageblatt" z 22 września 1925 roku.
Dawno temu w Elblągu… Na kinowym ekranie królowały "Burze"
W naszym cotygodniowym cyklu "Dawno temu w Elblągu" przyszedł czas na przegląd lokalnej prasy z lat. 20 XX wieku. Dzisiaj przedstawiamy przetłumaczone na język polski fragmenty artykułów z gazety "Elbinger Tageblatt" z 1925 roku.
Dawno temu w Elblągu: Wspomnienia byłych mieszkańców (odc. 5)
W kolejnym odcinku naszego cyklu przeglądamy wydania magazynu „Elbinger Nachrichten” zdigitalizowane przez Archiwum Diecezji Elbląskiej. Zawierają m.in. wspomnienia mieszkańców, którzy żyli tu do 1945 roku.
Wspomnienia powstańca warszawskiego: Pamiątki (odc. 4)
1 sierpnia minęła 76. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego, które trwało 63 dni. Z tej okazji na portEl.pl publikujemy cykl ze wspomnieniami 90-letniego dzisiaj Marka Szandorowskiego „Majstra”, walczącego w powstaniu w Szarych Szeregach. Rodzinną historię Szandorowskich przekazał nam syn pana Marka – Wiktor, znany ortopeda i specjalista traumatologii narządów ruchu, który współpracuje od lat z Aeroklubem Elbląskim.
Dawno temu w Elblągu: Wspomnienia byłych mieszkańców (odc. 4)
W kolejnym odcinku naszego cyklu przeglądamy wydania magazynu „Elbinger Nachrichten” zdigitalizowane przez Archiwum Diecezji Elbląskiej. Zawierają m.in. wspomnienia mieszkańców, którzy żyli tu do 1945 roku.
To się czyta
FotoreportEl
